geprivatiseerd. Bionext, ketenorganisatie voor duurzame, biologische landbouw en voeding vindt dat veredelaars en boeren vrij moeten kunnen beschikken over alle erfelijke eigenschappen van planten en dieren voor de ontwikkeling van nieuwe rassen. Dit vraagt om een aanpassing van de Europese octrooiwetgeving.

Om hiervoor meer maatschappelijke steun te krijgen en zo de politieke druk op te voeren, start Bionext de campagne ‘Hart voor biodiversiteit, geen octrooi op leven’.

Volgens Bionext beperken octrooien op planten en dieren de innovatie in de veredeling en daarmee de diversiteit aan rassen voor onze voedselproductie. Dat leidt tot minder keuze voor veredelaars, boeren en consumenten en brengt de voedselzekerheid en biodiversiteit in gevaar. Maaike Raaijmakers, projectleider bij Bionext: "Planten en dieren zijn levende organismen, geen menselijke uitvindingen! Ze zijn onderdeel van de natuur én van onze landbouwcultuur. In het belang van de biodiversiteit en de voedselproductie moet het octrooieren van planten en dieren en hun natuurlijke eigenschappen verboden worden."

Met een octrooi wordt een bedrijf (tijdelijk) eigenaar van een eigenschap van planten of dieren. In de praktijk krijgt het dan zeggenschap over alle planten- of dierenrassen waar deze eigenschap in zit en over alle producten die uit deze rassen voorkomen zoals zaden en voedsel. Daarbij gaat het allang niet meer alleen om genetisch gemanipuleerde gewassen. Ook op gewone, klassiek veredelde gewassen van bijvoorbeeld tomaten, broccoli en meloen is octrooi aangevraagd. In veel gevallen gaat het om eigenschappen die gewoon in de natuur voorkomen. Bionext vindt het maatschappelijk onaanvaardbaar dat één bedrijf hiervan eigenaar kan worden.

Intussen zijn al zo’n 900 octrooien op dieren en 1.800 octrooien op planten verleend en zijn er duizenden in voorbereiding. Het gevolg hiervan is dat grote bedrijven als Monsanto, Dupont en Syngenta steeds meer controle krijgen op de wereldwijde zaad- en voedselproductie. Kleinere, ook biologische, zaadbedrijven mogen deze geoctrooieerde planten niet meer gebruiken voor de ontwikkeling van nieuwe rassen en worden zo op den duur uit de markt gedrukt. Geoctrooieerde eigenschappen kunnen bovendien op natuurlijke wijze kruisen met andere planten, waarna de octrooihouder boeren kan aanklagen voor octrooi inbreuk. De wereld op zijn kop.

Op www.bionext.nl/hartvoorbiodiversiteit staat hoe burgers het initiatief kunnen ondersteunen.