Afgelopen week werden de Turkse exportcijfers over mei bekend. Nu zijn deze normaal niet zo boeiend, maar als naar de uitvoer naar Iran wordt gekeken valt op dat Turkije enorm veel goud naar Iran heeft uitgevoerd. Van de $1,66 miljard die in mei naar Iran werd geëxporteerd, was maar liefst 84% van de export ($1,39 miljard) goed voor goud.

Ook in de maanden ervoor kocht Iran veel goud van de Turken. Van alle goudexport van Turkije tot nu toe dit jaar, $4,02 miljard, ging voor een waarde van $3,08 miljard aan goud naar Iran. ”Het is duidelijk dat Iran vanwege alle embargos Turkije heeft gekozen om goud te importeren”, zei Gökhan Aksu van Istanbul Gold Refinery, een van de grootste goudfirma’s van Turkije in maart tegenover persbureau Reuters. “Iran heeft een voorkeur voor juwelen en andere waardevolle stenen om de waarde van zijn geld en beschermen en zo aan instabiliteit te ontsnappen.”

“Sommige betalingen in goud worden gedaan omdat financiële transacties nu veel problemen opleveren. Ik denk dat het grootste deel van het goud de betalingen in dollars vervangt.”

De Turkse krant Milliyet heeft een andere visie en denkt dat Iran het goud inslaat in verband met mogelijke crises in de regio. Dit kan een aanval op het land zelf zijn door Israël of de VS, maar mogelijk ook een escalatie in Syrië waar de spanningen met Turkije de afgelopen weken scherp zijn opgelopen. Bij een mogelijke interventie kan Iran een forse winst maken op de goudvoorraad. In tijden van spanningen of oorlog in het Midden Oosten loopt de goudprijs vaak scherp op. Met dat in het achterhoofd investeert Iran dus “op een mogelijke crisis in de regio”, aldus analist Yeliz Karabulut van het Turkse handelshuis Integral in de krant.

Financiële transacties bijna onmogelijk

De VS en EU hebben eerder dit jaar besloten alle bezittingen van de Iraanse centrale bank en twintig andere banken te bevriezen. Daarnaast werd ook een een verbod ingesteld op de handel in goud en zilver en is Iran ook uit het wereldwijde betalingssysteem “Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication (SWIFT)” gezet. Dit maakt het voor Iran bijna onmogelijk om grote financiële transacties te doen.

Olie voor goud

Iran kondigde in februari aan open te staan voor betalingen in goud voor olie. Het heeft daarom met bepaalde landen afspraken gemaakt om olie te ruilen voor goud, zoals bijvoorbeeld met India. Bij deze transactie zijn twee banken betrokken: UCO Bank in handen van de overheid India en de Turkse Halkbank, die eveneens door de staat wordt gecontroleerd. Het is een opmerkelijke deal, want olie wordt normaal afgerekend in dollars, maar in dit geval wordt goud dus ingezet als betaalmiddel.