Wie aan Syrië denkt, denkt aan regeringstroepen, opstandelingen, geweld, dood en verderf. Maar er is meer, zo benadrukken wetenschappers. En wel een mysterie. In de woestijn van Syrië.

In 2009 deed archeoloog Robert Mason onderzoek naar een Syrisch klooster (zie hierboven). En toen hij het klooster even verliet en in de buurt rondkeek, stuitte hij op iets bijzonders: stenen. Met die stenen hadden mensen lijnen en cirkels uitgezet. Ook trof hij iets aan wat leek op tombes.

Oud
Enkele fragmenten van stenen gereedschappen in de buurt werden gedateerd. En dat onderzoek wijst erop dat de stenen structuren veel ouder zijn dan het klooster dat Mason bestudeerde: zo’n 6000 tot 10.000 jaar. Dat vertelde Mason vorige week tijdens een bijeenkomst in het Semitic Museum van Harvard.

Dieren vangen
Naast de stenen cirkels trof hij in het gebied ook andere structuren aan. Mensen hadden stenen achter elkaar gelegd en zo een trechtervorm gecreëerd. Waarschijnlijk werden dieren in deze trechter gedreven, waarna ze heel gemakkelijk gevangen konden worden. Mason is ervan overtuigd dat de andere structuren die met stenen waren gecreëerd een heel ander doel dienden. Deze leken meer bedoeld te zijn om op te vallen. “Het leek wel een landschap voor doden en niet voor levende mensen,” vertelde hij.

Mysterie
Maar welke functie de stenen precies hebben? Dat is tot op heden een mysterie. En dat zal het waarschijnlijk nog wel even blijven ook. Door de onrust in Syrië is het uitgesloten dat er nu archeologisch onderzoek plaatsvindt. Tot grote teleurstelling van Mason. Hij is ervan overtuigd nog heel veel te kunnen ontdekken in het gebied. Zo zou hij ook in het klooster zelf nog wat onderzoek willen doen. Hij vermoedt dat er onder het altaar in het klooster een ingang zit die leidt naar ondergrondse tomben.

Wie aan archeologische schatten en oude beschavingen en bouwwerken denkt, denkt al snel aan het oude Rome, oude Egypte of misschien het oude Griekenland. Onterecht: in het Midden-Oosten zijn tal van archeologische pareltjes terug te vinden. Vaak nog veel ouder dan westerse schatten en soms ook nog in veel betere staat. Grootste obstakel is echter de onrust in landen als Irak, Iran en Syrië. En in Saoedi-Arabië (waar ook duizenden jaren oude tombes wachten om ontdekt te worden) wordt archeologisch onderzoek gehinderd door de autoriteiten die bang zijn dat de vondsten de Koran tegenspreken en voor onrust zorgen. Voorlopig moeten nieuwsgierige archeologen zich dan ook gedeisd houden. Maar ze hoeven niet helemaal stil te zitten: steeds vaker gaan ze virtueel op bezoek in lastig toegankelijke gebieden. En wel met behulp van Google Earth.