‘Londen brandt, de Arabische wereld rebelleert tegen zijn dictators, een kwart miljoen Israëli’s gaan de straat op en in Athene en Barcelona nemen jongeren de stadscentra in. De Amerikaanse Tea Party komt uit het niets tevoorschijn en zet de Amerikaanse politiek op zijn kop. Wat gebeurt er?’, vraagt Thomas Friedman zich af in de New York Times.

‘Een van de meest opgemerkte beelden van deze tijd is ongetwijfeld de foto van de Egyptische president Hosni Mubarak – drie decennia lang een moderne farao- die op een bed de rechtszaal wordt binnengebracht en daar in een kooi wordt vastgehouden, vergezeld van zijn twee zonen en die terechtstaat voor het neerslaan van een vredevolle betoging. Elke leider, elke CEO moet daar even bij stilstaan, want de machtspiramide wordt volledig op zijn kop gezet.

Laten we even samenvatten:  we nemen steeds meer goedkoop krediet, bandwerk, overheidsjobs en voordelen van de middenklasse af in een tijdperk waarin het steeds meer behendigheid vergt om een een aanvaardbare job te krijgen en te behouden en dat in een tijdperk waarin burgers makkelijker toegang hebben tot media om betogingen te organiseren en te protesteren tegen de huidige machtshebbers. Tegelijkertijd zorgt de fusie van globalisering en IT voor enorme salarissen voor mensen met globaal talent (of voor de mensen die weten hoe ze het systeem te slim af kunnen zijn en weten hoe ze toegang kunnen krijgen tot geld, monopolies en overheidscontracten), waardoor de kloof tussen arm en rijk samen met de afgunst enkel groter wordt. Tel dat alles samen en je hebt de krantenkoppen die je vandaag leest,’ besluit Friedman.

‘Gedeelde smart is halve smart, zeggen onze leiders, maar wanneer ze zeiden dat iedereen opofferingen zou maken, vergaten ze mij en mijn superrijke vrienden,’ schrijft miljardair Warren Buffett in een opgemerkt opiniestuk in dezelfde krant.

‘Terwijl onze arbeiders- en middenklasse vecht in Afghanistan en de meeste Amerikanen de eindjes niet langer aan elkaar kunnen knopen, genieten wij, de mega-rijken, van uitzonderlijke belastingsverlagingen. Ik betaalde vorig jaar 6,9 miljoen dollar belastingen op mijn inkomen. Dat kan veel lijken, maar is het niet. Het was amper 17,4% van mijn belastbaar inkomen, minder dan eender wie van de overige 20 mensen die bij mij op kantoor zitten. Zij betaalden gemiddeld 36% belastingen op hun inkomen. Het is dus comfortabel om vrienden te hebben in hoge functies.’

Buffett roept op om een onmiddellijke belastingsverhoging in te voeren voor de mensen die meer dan 1 miljoen dollar per jaar verdienen (dat waren in 2009 niet minder dan 236.883 Amerikaanse gezinnen) en een nieuwe belastingsschaal voor mensen die jaarlijks meer dan 10 miljoen dollar verdienen (8.274 gezinnen).

‘Wie zegt dat zulke belastingsverhogingen de jobcreatie in gevaar brengt, dwaalt,’ schrijft Buffett. Tussen 1980 en 2000 werden netto 40 miljoen jobs gecreëerd. Wat er daarna gebeurde, weet iedereen: lagere belastingen en minder nieuwe jobs.
Waarom wil het Congres ons ten koste van alles beschermen ‘als waren we een bedreigde diersoort?’, vraagt hij zich af. ‘Ook wij kunnen ons deel bijdragen. We zijn lang genoeg verwend geweest. De tijd is gekomen om ook ons deel van opofferingen te maken.’

In een eerder gepubliceerde column in het magazine The Atlantic vroeg journalist Raymond Bonner zich af wat de oorzaak was van de rellen die begin deze maand Groot-Brittannië in chaos stortten.

‘Nooit eerder was er in dat land een groter onevenwicht in lonen, rijkdom en kansen dan vandaag,’ schrijft hij. ‘Vorig jaar stegen de fortuinen van Groot-Brittannië’s 1.000 rijkste mensen met 30% tot 333 miljard pond, terwijl de opeenvolgende Britse regeringen niet meer hebben gerealiseerd dan het incuberen van armoede, ongelijkheid en onmenselijkheid, zoals nu blijkt uit de financiële crisis.’

Indien er voor deze misnoegden geen werk is en kansen om hun talenten te verzilveren ontbreken, zit het VK in diepere nesten dan het denkt. Wat vandaag in de VS gebeurt is net hetzelfde: een steeds groeiende kloof tussen rijk en arm, werkloosheid en een gefrustreerde onderklasse.