We hoeven nog maar 5 meter tot we het meer bereiken

MOSKOU - Vijftien miljoen jaar is een meer afgesloten, diep onder de ijskorst van Antarctica. Het bevroren meer bevat wellicht prehistorisch of onbekend leven. Nu staan Russische wetenschappers op het punt het meer aan te boren.

,,We hebben nog maar een klein stukje te gaan'', zei Aleksej Toerkeyev, hoofd van de Russische poolstation Vostok Station. Zijn team heeft wekenlang geboord naar het 3750 meter diepe meer onder de poolkap, in een poging om er te komen voor het einde van de korte Antarctische zomer. Hier was de koudste temperatuur ooit op aarde gemeten: min 89,2 graden Celsius.

Met de snelle inval van de winter waren wetenschappers gedwongen uiterlijk zondag te vertrekken. ,,Het is nu min 40 graden buiten'', zei Toerkeyev. ,,Maar wat maakt het uit? We werken, we voelen ons goed. We hoeven nog maar 5 meter tot we het meer bereiken.''

Het Vostokmeer, ongeveer zo groot als het Baikalmeer in Siberië, is het grootste en diepste van de honderdvijftig meren onder de ijskap van de Zuidpool.

Onderzoekers vermoeden dat de diepten van het meer nieuwe levensvormen onthullen. Daardoor wordt wellicht duidelijk hoe het leven op de planeet was voor de ijstijd en hoe leven zich ontwikkelde. Het kan een glimp opleveren van de levensomstandigheden in soortgelijke extreme omstandigheden op Mars en Jupiters maan Europa.

,,Het meer is als een vreemde planeet waar nog nooit iemand is geweest. We weten niet wat we zullen vinden'', zei Valery Loekin van het Russische Noord- en Zuidpool Onderzoeksinstituut AARI in Sint-Petersburg, dat de missie coördineert.

Een eeuw na de eerste expedities naar de Zuidpool heeft de ontdekking van de meren onder de ijskap in de jaren negentig een nieuwe drang naar avontuur ontketend. Amerikaanse en Britse onderzoekers zitten de Russen op de hielen, met soortgelijke missies om andere meren te bereiken.

Het laaggelegen Vostok Station bevindt zich recht boven het boorgat. Het gat is vol met kerosine en het gas freon om te voorkomen dat het dichtvriest. De Russen worstelen met de vraag hoe ze het meer schoon kunnen houden en hoe ze kunnen voorkomen dat ze een vreselijk virus mee naar boven nemen. ,,Ik ben erg opgewonden, maar als we het doen is er geen weg terug meer'', zegt wetenschapper Aleksej Akajkin. ,,Als je het aanraakt, is het voorgoed aangeraakt.'' (ANP)