door Roshana

In medische behandelingen treedt er vaak een placebo-effect op. Meestal wordt dit in onderzoek als een storende factor gezien. Maar hoogleraar gezondheidspsychologie Jozien Bensing, die in 2006 de Spinozapremie won, heeft dit ingezet voor onderzoek van NIVEL naar het placebo-effect, om het optimaal te kunnen benutten zodat patiënten sneller genezen. De eerste wetenschappelijke artikelen over dit onderzoek zijn gepubliceerd in ’Patient Education and Counseling’.

Het placebo-effect toont het zelfhelend vermogen van het lichaam door middel van gedachtekracht aan. De patient gelooft namelijk dat hij of zij beter zal worden door het innemen van een pil of door een bepaalde (be)handeling, terwijl de pil zelf geen werkzame stoffen bevat en de behandeling op zich ook niet werkzaam is. Toch geneest de patient wel.

Beter communiceren

In het onderzoek is er vooral gekeken naar hoe er gecommuniceerd wordt in de huisartsenpraktijk. Zo verklaard Jozien Bensing op de website van NIVEL:“Het placebo-effect komt niet zozeer door een neppil of nepbehandeling, maar wordt gegenereerd door hoe een behandeling wordt aangeboden. De communicatie in de spreekkamer speelt daarbij een belangrijke rol. Het ritueel van de behandeling, de verwachtingen en emoties van een patiënt en hoe een arts daarmee omgaat, hebben een effect op die patiënt. Dit kun je optimaliseren en aanwenden om het herstel te bevorderen.” Wanneer een dokter bijvoorbeeld zijn hand op het hoofd heeft gelegd van een patient met koorts en die patient beter is geworden, dan kan dat de volgende keer dat de arts zijn hand op het hoofd van de patient legt, positieve associaties met genezing oproepen bij de patient, en zo beterschap bevorderen.

Groter placebo-effect, minder bijwerkingen

Om het ‘placebo-effect’ te vergroten moeten positieve en hoopvolle verwachtingen worden gestimuleerd, en stress en angst, die kunnen leiden tot lichamelijke problemen, worden verminderd. Een warme, empathische arts blijkt hiervoor het meest effectief. De betekenis van het latijnse woord ‘placebo’ is dan ook niet voor niets ‘Ik zal behagen’.

Het grote voordeel is dat de patient op deze wijze minder of geen medicijnen gebruikt, waardoor er dus ook geen of minder bijwerkingen op kunnen treden.

Bronnen: Zoomin.tv, MSN Video, Nivel