Het financieel systeem is goed rot, meent Georges Ugeux. Het voormalige directielid van de New York Stock Exchange trekt in zijn boek ‘Het verraad van de financiële wereld’ alle registers open om wantoestanden aan de kaak te stellen, en oplossingen voor te stellen.

‘Als de banken hun zaken niet op orde brengen is het kapitalisme in gevaar’, zegt hij in een gesprek met De Tijd. ‘Ze zijn gered met belastinggeld. De banken moeten daarom goed beseffen dat het niet volstaat om gewoon hun schulden terug te betalen. Goldman Sachs is een perfect voorbeeld van misplaatste arrogantie. Drie maanden nadat ze hun schuld hebben terugbetaald, keren ze voor miljarden dollars bonussen uit. Dat bedrag lag zelfs in de buurt van wat ze gekregen hadden om overeind te blijven. Dat is toch onaanvaardbaar?’

‘Eigenlijk moeten de banken zich publiekelijk excuseren en hun schuld aan de maatschappij erkennen. En ervoor zorgen dat ze nooit meer in hetzelfde parket belanden. Maar dat heb ik nergens gehoord.’

Wat moet het uitgangspunt zijn van een nieuwe regulering?

Georges Ugeux: ‘We moeten realistisch zijn. Sinds de jaren 60 zijn de banken om de drie jaar in een crisis beland. We mogen geen nieuwe regulering bouwen op het geloof dat de banken het begrepen hebben. Dat zou onverantwoord zijn. Banken zijn amoebes, eencellige dieren. Als wij geen goed keurslijf bedenken, zwermen ze alle richtingen uit. Ik geloof trouwens niet dat het leiderschap van het bankwezen fundamenteel veranderd is, op een paar uitzonderingen na.’

De redding van het financieel systeem heeft gezorgd voor minder, maar grotere banken. Moesten we net niet weg van die instellingen die too big to fail waren?

Ugeux: ‘Dat klopt, maar dat was fase één. De regulering is aan het veranderen en dat zal een belangrijk verschil maken. Ik ben overtuigd dat Basel III, de Dodd-Frank Act en wat de Europese Commissie uitwerkt, zullen zorgen voor een herstructurering van het financieel wezen. Banken zullen weer hun traditionele rol opnemen en de rest, zoals hedgefunds en derivatenhandel, komen terecht in aparte entiteiten. Als daar dan een probleem rijst, moet de overheid tenminste niet meer tussenbeide komen.’

U bent heel kritisch voor de bestuurders van de banken. ‘Veel bedrijfsleiders verwarren een raad van bestuur met een broederschap’, staat te lezen.

Ugeux: ‘Sommige CEO’s willen graag bestuurders die moeilijke vragen stellen, adviezen geven en nuttig zijn. Maar de meeste CEO’s willen gewoon bestuurders die hun acties goedkeuren, en ze betalen hen daarvoor.’

Wat moet er dan gebeuren?

Ugeux: ‘De overheid moet vastleggen dat minstens een derde of de helft van de raad van bestuur mensen moeten zijn met ervaring.’

n Georges Ugeux - Het verraad van de financiële wereld - Lannoo, 176 blz., 19,95 euro.