De aardkorst drijft op magma. Maar geologen hebben dat magma nooit kunnen onderzoeken. Een boorgat op Hawaii biedt nu uitkomst.

Het gebeurde per ongeluk. Drie jaar geleden was een geoloog op Hawaï bezig met het doen van een proefboring, op zoek naar een poreuze gesteentelaag waar zijn opdrachtgever, een centrale voor geothermische energie, water in weg zou kunnen pompen. Op een paar honderd meter diepte gebeurde er echter iets heel merkwaardigs. Steeds wanneer hij de boor omhoogtrok voor inspectie, om deze daarna weer te laten zakken, bleek het boorgat over zo’n tien meter lengte ‘volgelopen’, en moest hij een stukje hoger weer opnieuw beginnen met boren.

Wat gebeurde daar beneden? Hij had geen idee en vroeg enige collega’s om advies. Die bekeken zijn gesteentemonsters – en sprongen een gat in de lucht. Hier was een magmakamer aangeboord, een ondergrondse ruimte gevuld met vloeibaar gesteente. Magma is heel iets anders dan lava, het vloeibare gesteente dat een vulkaan uitbraakt. Dat laatste hebben geologen vaak genoeg gezien en onderzocht. Maar de kraamkamers van dat lava, de ondergrondse magmakamers, daar waren ze nooit eerder in doorgedrongen.

Wat er nog het meest op leek, waren de lavameren op Hawaï. Maar dat spul is nog steeds maar een fractie van het magma; het is veel kouder en heeft ook een andere samenstelling dan het echte onderaardse magma. Geologen hebben de meest complexe computermodellen geschreven om het gedrag van magma te voorspellen, maar in feite weten ze bitter weinig van de chemische en fysische eigenschappen. En dat terwijl we in feite op magma wonen. Vandaar dat geologen in de wolken zijn over deze toevallige ontdekking. ‘Voor mij is dit zoiets als Jurassic Park’, aldus geoloog Bruce Marsh. ‘Het is ons eerste echte contact met het binnenste van de aarde.’ Het is de bedoeling dat er meer ‘boorgaten naar de hel’ zullen worden gemaakt en dat deze gebruikt zullen worden om instrumenten in het magma te laten afdalen.