De dramatische gevolgen van het ineenstorten van de 'Oude Wereldorde', zoals deze na de Tweede Wereldoorlog is ontstaan, zullen het noodzakelijk maken dat het internationale monetaire systeem helemaal op de schop zal moeten. De Amerikaanse dollar als enige wereld reservemunteenheid zal vervangen gaan worden door een pakket van verschillende belangrijke valuta, dat gebaseerd zal zijn op het 'gewicht' van de economiën van de diverse deelnemende landen.

 

Bijna twee decennia van internationale samenwerking mondden in 2009 uit in de conferentie van Kopenhagen, die vervolgens mislukte, omdat er tussen de VS, Europa en China grote verschillen van inzicht bleken te bestaan over de te volgen koers. Sinds het falen van Kopenhagen nemen de spanningen tussen de machtsblokken hand over hand toe. Internationale relaties verslechteren, en de traditionele leidersrol van de Amerika brokkelt steeds sneller af. Aan het einde van 2010 voorziet LEAP/E2020 dan ook:

 

- Een voortgaande verslechtering van de Chinees-Amerikaanse betrekkingen (Taiwan, Tibet, Iran,   de verhouding tussen de Dollar en de Yuan, een verminderd aankopen van Amerikaanse staatsobligaties, talloze handelsgeschillen, etc.)

 

- Toenemende transatlantische onenigheid (Afghanistan, de NAVO, Amerikaanse contracten voor Europese tankvliegtuigen die worden gecancelled, klimaatbeleid, de crisis in Griekenland).

 

- Blijvende instabiliteit in het Midden Oosten en een groter risico op potentiële crises tussen Israël en de Palestijnen en Israël en Iran.

 

- Een toenemende noodzaak voor het vormen van regionale blokken (Azië, Latijns Amerika, en vooral Europa).

 

- Steeds meer monetaire en financiële instabiliteit en zorgen over het mogelijke bankroet gaan van complete staten en landen.

 

- Groeiende kritiek op de rol van Amerikaanse banken in verband met regulering die de financiële markten moet regionaliseren.

 

Omdat een echt economisch herstel uitblijft nemen de sociale conflicten in Europa toe. In de Verenigde Staten is het sociale systeem echter totaal uit elkaar aan het vallen. Hoewel de situatie in Europa meer op de voorgrond treedt, is de toestand in de VS echter van groter belang. De Amerikaanse controle over de internationale media stelt de overheid in Washington in staat om de verwoesting van de Amerikaanse publieke diensten en sociale zekerheid, en tevens de groeiende armoede voor het nationale en internationale publiek verborgen te houden.

In vergelijking met Europa is de sociale structuur in de VS zelfs al helemaal weggevaagd: de vakbonden zijn zwak en gelimiteerd, en zonder een algemene roep om sociale rechtvaardigheid worden sociale maatregelen historisch gezien als 'anti-Amerikaans' bestempeld. Aan beide zijden van de Atlantische Oceaan en ook in Japan worden de publieke diensten en de sociale zekerheid nu stap voor stap ontmanteld of zelfs helemaal opgeheven. Het gevolg is dat het aantal gewelddadige demonstraties in Europa toeneemt, en de binnenlandse terreuracties en het politiek extremisme in Amerika steeds verder uit hand dreigen te lopen.

 

In China toont de strakker wordende overheidscontrole over het internet en de media aan dat ook de Chinese leiders steeds nerveuzer worden over het gedrag en de houding van hun onderdanen. Ook hier worden, in schril contrast met de optimistische toespraken van overheidsofficials over de toestand van de economie, steeds meer demonstraties tegen de werkloosheid en de armoede waargenomen. Elders in de wereld zien we in Afrika nog meer staatsgrepen dan 'normaal' en in Latijns Amerika, dat nog enigszins redelijke macro-economische cijfers laat zien, groeiende sociale onvrede, waardoor het risico op radicale politieke veranderingen -zoals recent in Chili- toeneemt.

 

Al deze trends vormen in steeds sneller tempo een 'explosieve sociaal-politieke cocktail', die zal leiden tot interne spanningen binnen delen van dezelfde geopolitieke entiteit (conflicten tussen de federale Staten van Amerika, spanningen tussen lidstaten van de EU, tussen de leden van de Russische Federatie en tussen de Chinese overheid de Chinese provincies). Het nationalisme wordt krachtiger en etnische spanningen nemen toe, waardoor er een groeiend anti-immigratie sentiment zal heersen. Op de achtergrond zal de middenklasse in zowel Amerika, Europa als Japan -vooral in landen die diep in de schulden zitten, zoals Groot Brittannië- steeds armer worden.

 

In deze context is LEAP/E2020 van mening dat het uiteenvallen van het wereldwijde politieke systeem in vijf opeenvolgende stappen zal gaan plaatsvinden:

 

0. Het begin van de 'wereldwijde geopolitieke ontwrichting' (inmiddels begonnen)

1. Monetaire geschillen en financiële schokken.

2. Handels geschillen.

3. Landen crises.

4. Sociaal-politieke crises.

5. Strategische (militaire) crises.

De boven het artikel geplaatste grafiek met daarop de ernst van de schuldenlast laat zien welke landen behalve Griekenland zich nog meer in de gevaarlijke 'ring van vuur' bevinden: Amerika, Groot Brittannië, Japan, Italië, Frankrijk, Spanje en Ierland. Merk op dat Nederland zich -samen met Duitsland, Canada en Zweden- al heel dicht bij deze ernstig in problemen geraakte landen bevindt. Daarom zullen ook wij, na de verkiezingen in juni 2010 en het aantreden van een nieuwe regering, met ongeveer 30 miljard euro aan bezuinigingen in het vooruitzicht, de komende jaren onze broekriem heel strak moeten aantrekken.

 

 

Xander