Dat banken en verzekeraars overal ter wereld aangeschoten wild zijn is bekend. Ze hebben het er naar gemaakt. Volgende week is er weer de jaarlijkse bonusregen en dat belooft andermaal een fraai staaltje van moreel onbenul te worden, ongeacht bonusbelastingen en veel publiciteit.

Verziekt
Maar niet alleen daarmee hebben banken en verzekeraars hun maatschappelijke ‘license to operate’ verspeeld. De sector is zo intens verziekt door immoreel denken en handelen, dat het hele zaakje eigenlijk failliet had moeten gaan. Dan waren we beter af geweest.

Crimineel
Momenteel gaan de wildste verhalen rond over het ongekende eigenbelang van banken en verzekeraars, waaronder een bericht dat plotseling opduikt in de Verenigde Staten maar al in januari van dit jaar officieel werd bevestigd. Op dat moment maakt Antonio Mario Costa, hoofd van de sectie ‘Drugs & Crime van de Verenigde Naties, geen kleine jongen en hij bestaat echt, melding van een onderzoek dat is gedaan naar het witwassen door enkele –niet nader bekend gemaakte- banken van grote sommen crimineel geld, om het eigen vege lijf te kunnen redden.

Het is bijna niet te geloven en dat is waarschijnlijk de reden dat het bericht nooit enige internationale aandacht van betekenis heeft gekregen. In totaal zou het om ruim 300 miljard dollar gaan. Soms geloof je gewoon je ogen niet. Zoveel geld om de eigen liquiditeitspositie te versterken? Waar is het moreel besef? Was dat er ooit?

Geldstromen traceren
Waar of niet waar, het wordt tijd dat er internationaal onderzoek wordt gedaan naar de besluitvorming in de top van banken en verzekeraars met betrekking tot de noodmaatregelen die zij hebben getroffen ten tijde van de crisis, inclusief alle steun die is ontvangen. Omdat het om veel geld gaat moet het niet moeilijk zijn om grote geldstromen te traceren. Voor de goede orde, het gaat hier niet om een stresstest maar om een morele test. Deze week is in Amerika in ieder geval een eerste stap gezet. Het huis van afgevaardigden heeft wetgeving aangenomen die het mogelijk moet maken om een audit te doen van de Federal Reserve. De wet is zo goed geformuleerd dat de onderste steen boven kan komen. Jammer is dat de ‘Audit the Fed-bill’ nog door de senaat moet, de kans daarop is niet groot.

Bonusspelletje
Ondertussen houden de westerse regeringsleiders zich bezig met het bonusspelletje en proberen ze elkaar te vinden op het aanpakken van excessief gedrag. Ze zien niet dat het om institutioneel gedrag gaat. Banken weten gewoon niet beter. Niemand van de G-20 staat op en doet een vurige oproep voor een eerlijk en accuraat overzicht van de handel en wandel van het internationale financiële systeem.

Men wil zó graag en zó snel terug naar het oude systeem dat voor een beetje bezinning, ruimte noch tijd is. Dat wordt als ons gemeenschappelijke belang verkocht. Want het vertrouwen moet niet nog verder aangetast worden. Dat kan de wereld even niet hebben. Die heeft het al zo moeilijk.