In dit artikel spreekt Ervin Laszlo, visionair en wetenschapper, over de a.s. sprong die wij als mensheid gaan maken. Of ‘moeten’ gaan maken? Want of je het nu betiteld als ‘2012′ of als kwantumsprong, de gedachte hierachter is dezelfde.

Een waardevolle kijk op ‘things to come’, omdat Laszlo vanuit zijn helicopterblik waarnemingen doet die jou en mij kunnen helpen ónze helicopterblik te vergroten. Onszelf bij de kraag te pakken en onszelf te bekrachtigen, in plaats van in de stress te schieten van de veranderingen die eraan komen. We hoeven ons helemaal niet te laten opjennen door de nieuwe tijd die eraan komt.

De opvattingen van Laszlo over de overpopulatie doet hij weliswaar nog steeds vanuit de huidige gedachte van schaarste en de achterhaalde idee dat de overbevolking de wereld de das omdoet. Maar ook deze wetenschapper zal door voortschrijdend inzicht worden ingehaald dat het juist onze ongebreidelde consumptiedrang is, en dan vooral die van de rijke landen, die de wereld onder grote stress zetten..

Desalniettemin is Laszlo’s visie een rustpunt om te lezen. Veel plezier ermee in deze regenachtige dagen!

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

De zoektocht naar een kwantumsprong in het menselijk handelen

Door Ervin Laszlo*

© Vertaling Jan Smith – WantToKnow.nl 2009

WAT is de vraag?

Als Shakespeare in onze huidige tijd zou hebben geleefd, had hij ontegenzeggelijk met nog meer overtuiging de vraag gesteld: “zijn of niet zijn, dat is de vraag”, hoewel hij zich ditmaal niet zou richten tot een individueel menselijk brein, maar tot de levende Aarde. Kunnen we op deze planeet nog wel doorgaan met ‘zijn’, of zullen we, net als de dinosauriërs, uitsterven?

We naderen een belangrijk keerpunt; een wereldomvattend omslagpunt. Onze overleving staat op het spel.

Visionair Ervin Laszlo

We zijn bezig met de vernietiging van onze planeet. De opbrengst van essentiële biologische en fysieke hulpbronnen heeft haar hoogste punt reeds bereikt. Bossen, vissoorten en koraalriffen zijn aangetast en verdwijnen, akkergronden verarmen als gevolg van overproductie en het gebruik van chemicaliën; diversiteit wordt vernietigd door genetische manipulatie.
Drinkwaterreserves slinken – meer dan de helft van de wereldbevolking heeft te maken met drinkwatertekorten. Klimaatveranderingen dreigen grote delen van het aardoppervlak ongeschikt te maken voor voedselproductie en bewoning.

We zijn bezig de structuur van onze samenleving te vernietigen. Er is sprake van groeiende onveiligheid in zowel de rijke als arme landen en van toenemende bereidheid om zich te wenden tot terrorisme en oorlog. Islamitisch fundamentalisme verspreidt zich over het gehele Midden-Oosten, in Amerika neemt het religieus fanatisme hand over hand toe, in Europa zijn neonazi’s en andere extremistische bewegingen in opkomst.

De kloof tussen rijk en machtig en arm en gemarginaliseerd wordt met de dag groter. Tachtig procent van het wereld nationaal product is in handen van één miljard mensen, terwijl de overblijvende twintig procent moet worden gedeeld door de resterende 5,5 miljard zielen. Een op de drie mensen in de grote steden woont in sloppenwijken, achterbuurten en getto’s; meer dan negenhonderd miljoen mensen leven op vuilnisbelten.

Als we op deze manier doorgaan, zullen veranderende weerpatronen droogten en orkanen veroorzaken, mat als gevolg dat oogsten vernietigd zullen worden en het waterpeil op veel plaatsen zal stijgen. Honger en frustratie zullen voeding geven aan terrorisme en oorlogen ontketenen. De broze balans van onze wereldomvattende afhankelijkheid zal onherstelbaar worden verstoord. Tijdens de daaruit voortvloeiende ineenstorting zal geen land, geen bevolking, worden gespaard.

“Zijn of niet zijn”, is inderdaad de vraag. Als we op deze planeet willen ‘zijn’, moeten we veranderen. Zullen we veranderen — en zal dat op tijd gebeuren?

WAAROM we moéten veranderen!

Als we op tijd willen veranderen, moeten we de aard van onze huidige toestand in ogenschouw nemen; zullen we moeten kijken naar de wortels van haar onhoudbaarheid. De term “onhoudbaarheid” is gedurende de afgelopen vijftien jaar in zwang geraakt, maar de idee is niet nieuw.

Reeds aan het eind van de achttiende eeuw publiceerde Thomas Malthus zijn beroemde traktaat over voedsel en bevolking. Hij stelde ten eerste vast dat voedsel noodzakelijk is voor het voortbestaan van de mensheid, en ten tweede dat mensen, zoals altijd,  zullen blijven doorgaan met voortplanting.
“De kracht van bevolking”, schreef Malthus, “is oneindig veel groter dan de kracht in de aarde om te voorzien in het levensonderhoud van de mens.” Onvermijdelijk zal er een tijd aanbreken waarin de bevolkingsaanwas de voedselproductie zal overtreffen. Er zullen meer mensen op aarde rondlopen dan waarvoor de planeet in hun dagelijkse behoeften kan voorzien.

De ‘Malthusiaanse catastrofe’ is een vereenvoudigde versie van het omslagpunt dat we nu tegemoet gaan. Vandaag de dag staat niet alleen de voedselproductie ter discussie, maar de gehele basis voor het leven op de planeet. En de kritische tendens is niet de bevolkingsaanwas – de vraag hoeveel mensen er op aarde rondlopen – maar eerder de hoeveelheid die ieder van ons consumeert en wat hij of zij doet met het milieu.

In de zestig jaar na de Tweede Wereldoorlog hebben we met elkaar meer van de fysieke en biologische wereldvoorraden opgebruikt dan gedurende de gehele menselijke geschiedenis. We produceren meer afval dan de natuur kan opnemen en we onttrekken meer hulpbronnen en voorraden dan de natuur kan regenereren.

Het is een eenvoudige rekensom om onze eigen ecologische voetafdruk op de Aarde te meten en deze te vergelijken met de rest van de wereld.

Dit is onhoudbaar, dit is niet duurzaam. Met betrekking tot voedsel weten we bijvoorbeeld welke hoeveelheid duurzaam is: dat is de opbrengst van 4,2 hectare land per persoon. Maar de gemiddelde ‘ecologische voetafdruk’ is tegenwoordig al 7 hectaren (en zou nog veel meer bedragen als de armste landen niet een zeer kleine voetafdruk zouden hebben). Voedsel is slechts een van de basisbehoeften die wij nodig hebben om in leven te blijven en te ontwikkelen en we plegen roofbouw op de meeste van ze en putten ze uit.

Wat zal er gebeuren wanneer de grenzen van de beschikbare hulpbronnen worden bereikt? Als bacteriën in een laboratorium al het beschikbare voedsel hebben opgegeten, sterven ze uit. Wanneer muizen de grenzen van hun voedselvoorraden hebben bereikt, worden ze onvruchtbaar. Lemmingen plegen in een dergelijke situatie massaal zelfmoord.

Maar wanneer een soort met een hoog bewustzijnsniveau als de mens de grenzen van zijn voorraden bereikt, hoeven uitsterven, onvruchtbaarheid of zelfmoord geen optie te zijn. De mens is in staat het bewustzijn te veranderen.  Door het veranderen van het bewustzijn kan die soort op een andere manier tegen de wereld en het leven aankijken en andere waarden en eigenschappen aannemen. Zij kan leren om duurzaam te leven.

HOE we zouden kunnen veranderen

Gandhi zei eens: “wees de verandering die je zo graag in de wereld ziet.” In de hedendaagse maatschappij betekent dit zoveel als: verander je bewustzijn opdat anderen het hunne veranderen. Hoe kan je dat doen? Laat  allereerst het oude bewustzijn los en de normen en overtuigingen die er de basis van vormen. 

Vraag jezelf af of je gelooft dat

• * iedereen afgescheiden is en terecht zijn of haar eigenbelang nastreeft;
• * het leven een strijd om het bestaan is en dat alleen de sterksten – lees de rijksten en machtigsten – zullen overleven;
• * in die meedogenloze strijd om wie de sterkste is, het doel alle middelen heiligt;
• * hoe meer geld je bezit, hoe beter het je vergaat (en je waarschijnlijk ook gelukkiger zult zijn);
• * mensen trouw verplicht zijn aan slechts één natie en/of één bedrijf – en de rest alleen maar bestaat uit vreemdelingen en concurrenten;
• * wanneer we vrede willen, we bereid moeten zijn ten strijde te trekken;
• * technologie en effiëntie altijd het enige antwoord vormen op alle vraagstukken;  
• * de Aarde tot in de eeuwigheid een onuitputtelijke bron van onze levensbehoeften is en een oneindige afvoerput voor ons afval;
• * het milieu kan worden gemaakt, zoals een huis of een weg om aan onze behoeften te kunnen blijven voldoen.

Als je er dergelijke denkbeelden op nahoudt, ben je zelf een deel van het probleem. Hoe kunnen we echter onderdeel worden van de oplossing? Hiervoor dien je een stap verder te gaan: neem een nieuwe manier van denken aan. Zoals Einstein ooit zei: “je kunt een probleem niet oplossen door dezelfde denkwijze te hanteren waaruit het voortkwam.”

Als je er deze denkbeelden op nahoudt, ben je zelf een deel van het probleem.
Maar de vraag is: ”Hoe kun je onderdeel worden van de oplossing?”
Hiervoor dien je een stap verder te gaan: neem een nieuwe manier van denken aan! Hoe kan je dat doen? Laat  allereerst het oude bewustzijn los en de normen en overtuigingen die er de basis van vormen!!

Nieuw denken is niet een of andere utopie of een ongekend iets; het is reeds bezig op te komen aan de creatieve randen van de maatschappij. In een aantal ‘alternatieve culturen’ denken en doen mensen alles al op een positievere manier. Zij delen twee fundamentele overtuigingen. Een ervan behelst het feit dat de oude uitdrukking dat we allemaal één zijn, niet slechts fictie is, maar onderdeel is van de werkelijkheid. William James had gelijk toen hij zei: ‘wij zijn allemaal eilandjes in de zee, aan de oppervlakte los van elkaar, maar daaronder stevig onderling verbonden.”

De tweede overtuiging heeft te maken met de menselijke verantwoordelijkheid. Als we al één zijn met elkaar en met de natuur, ontslaat dat ons niet van de verantwoordelijkheden ten opzichte van onszelf, onze familie, ons land en ons bedrijf; zij behelzen de hele menselijke samenleving en de biosfeer. Ze nakomen heeft niets met liefdadigheid te maken. Als we deel uitmaken van de mensheid, en de mensheid is onderdeel van het leven op deze planeet, doen we anderen precies hetzelfde aan als we onszelf en de natuur aandoen.

Als we al één zijn met elkaar en met de natuur, ontslaat dat ons niet van de verantwoordelijkheden ten opzichte van onszelf, onze familie, ons land en ons bedrijf; zij behelzen de hele menselijke samenleving en de biosfeer.

Wanneer we onze verouderde overtuigingen afleggen en een nieuwe manier van denken omarmen, veranderen we daarmee ons bewustzijn en onszelf. In deze kritieke en instabiele tijden kan een dergelijke verandering de ‘vlinder’ zijn die een storm ontketent. Dat kan ver strekkende gevolgen hebben en uiteindelijk onze wereld veranderen.

ALS we zouden veranderen

Als je zou uitroepen “dat is onze laatste strohalm!” geef je uitdrukking aan een fundamenteel, doch algemeen onbekend principe. Dit is ‘non-lineariteit’. Als je een kameel met een vracht opzadelt en daarna nog een en daar boven op nog een, zal het dier zich aanpassen en de last dragen – totdat de vracht de grens bereikt van wat het beest kan dragen. Daarna zal zelfs het gewicht van slechts een grassprietje meer de rug van het onfortuinlijke dier breken. Een stapsgewijs, ‘lineair’ opgebouwd proces, wordt daarmee plotseling ‘non-lineair’.

Dat is ook wat er in de natuur gebeurt. Een levende soort kan vele veranderingen in zijn omgeving aan — tot op zekere hoogte. Als al die veranderingen blijven toenemen, wordt op een bepaald moment een kritiek punt bereikt en zal de soort uitsterven. Tenzij de soort natuurlijk muteert. In relatief eenvoudige systemen leiden kritieke punten tot ineenstorting. In complexere systemen gedragen dergelijke kritieke momenten zich als kantelpunt: ze vallen naar de ene of de nadere kant. Ze leiden niet noodzakelijkerwijs tot ineenstorting, ze kunnen ook leiden tot een doorbraak.

De val van de Berlijnse muur was het gevolg van 'het ene grassprietje'...

In 1989 kreeg een groep Oost-Duitsers toestemming om door het IJzeren Gordijn naar het vrije Oostenrijk te reizen. Dit was een kleine, maar kritische schok die de ruggengraat van het systeem brak – het was het laatste ‘grassprietje’. Binnen enkele weken braken veel communistisch gedomineerde staten met de Sovjet-Unie, en  minder dan een jaar later hield die wereldmacht op te bestaan.

De Sovjet-Russische communistische partij, de machtigste politieke partij ter wereld, verloor niet alleen haar macht, maar werd zelfs buiten de wet gesteld. De landen die voorheen de Sovjet-Unie vormden, verdwenen niet: na een periode van chaos en bijna-ineenstorting slaagden zij erin zich te ontwikkelen tot meer openlijke samenlevingen.  

In de laatste duizend jaren bereikten vele samenlevingen, complete beschavingen, kritieke kantelmomenten. Eens bloeiende culturen verdwenen: de Babyloniërs, de Sumeriërs, de Maya’s en de beschaving van Paaseiland zijn daar voorbeelden van. Maar andere gingen de uitdaging aan: zij transformeerden en overleefden. De geschiedenis leert ons dat die transformaties vaak zeer diepgaand waren.

Volkeren in het Stenen Tijdperk leefden in een mythologische wereld: ze communiceerden met bomen en dieren en met de geesten van hun voorvaderen. Mensen zagen zich als onderdeel van een mysterieuze, maar betekenisvolle, levende kosmos. Tienduizend jaar geleden ging die wereld over in de theocratische culturen van het oude Egypte, Babylonië, China en India.
Hier dicteerden de onveranderlijke wetten van de Hemelgoden het menselijk bestaan. Zoals Hermes Trismegistos verklaarde: “zo boven, zo beneden”. Toen, zo’n tweeënhalf duizend jaar terug, kwam er aan de noordelijke kusten van de Middellandse Zee een nieuwe cultuur op, een cultuur die zichzelf begon te regeren op basis van het menselijke verstand, in plaats van overgeleverd geloof. Dit was de cultuur van het klassieke Griekenland.

Was Newton wel die kille wetenschapper, of trachtte hij alchemistisch, de wereld van materie en Spirit te verenigen?

De dageraad van de moderne tijd bracht de Westerse beschaving weer een andere culturele omwenteling. De nieuwe cultuur combineerde elementen van hun voorgangers, maar werd bovenal gevormd door het geloof in de kracht van de rede die de oude Grieken hadden uitgevonden.

Gesteund door de theorieën en waarnemingen van Galilei, Newton en Copernicus, ontwikkelde zich een materialistische en mechanistische kijk op de wereld. Die schiep de mogelijkheid voor Newton’s ‘klassieke fysica’ samen te vloeien met het aloude traditionele handwerk. Dit resulteerde in een lange keten van revolutionaire technologieën.

Tegenwoordig echter, in onze eeuw van wereldomvattende informatie, communicatie, onderlinge afhankelijkheid en aftakeling van het milieu, voldoet die mechanisch-materialistische kijk op de wereld niet langer. Die benadering van de wereld is diep doorgedrongen tot in de wetenschappen, maar de technologieën die eruit voortkomen en het gedrag dat erdoor wordt aangewakkerd zijn nog steeds in ons midden. Vele ervan vormen een belasting voor het milieu, putten het uit en hebben te veel en te vaak een verkeerde invloed op mensen. Zij produceren meer warmte dan licht – meer neveneffecten dan voordelen.

De beschaving die de moderne wereld domineert, is niet langer duurzaam: als hij al niet ineenstort, dan moet hij toch zeker transformeren. De queeste naar een kwantumsprong in het menselijk handelen is de zoektocht  naar de schepping van een beschaving die zes en een half miljard mensen in staat stelt waardig en eendrachtig met elkaar en de natuur samen te leven.

Een dergelijke wereldomvattende verschuiving is mogelijk..!

We hebben de inzichten, de technologieën en de noodzakelijke menselijke en financiële middelen. Het ontbreekt ons echter aan wilskracht en visie. Om al die aspecten te verenigen, moeten we ons bewustzijn veranderen. Met een meer up-to-date bewustzijn kunnen we onze normen en waarden veranderen, onze prioriteiten anders stellen – onszelf veranderen en uiteindelijk de wereld veranderen.

Zo’n verschuiving is hard nodig en de tijd dringt. De stromingen en processen die de huidige wereld in de richting van het kritieke kantelpunt duwen, versnellen onophoudelijk. De atmosfeer warmt op, diversiteit verdwijnt, de kloof tussen rijk en arm wordt steeds groter, geweld en onrust nemen toe en veel van voor ons voortbestaan vitale voorraden zijn al over hun hoogtepunt heen. Voorspellingen van het tijdstip waarop het kantelpunt zal worden bereikt zijn inmiddels bijgesteld van ‘ergens aan het einde van deze eeuw’, tot ‘halverwege deze eeuw’, tot ‘waarschijnlijk toch al binnen tien of twintig jaar’.

De queeste naar een kwantumsprong in het menselijk handelen is de zoektocht  naar de schepping van een beschaving die zes en een half miljard mensen in staat stelt waardig en eendrachtig met elkaar en de natuur samen te leven.

Het is zeer wel mogelijk dat het kantelpunt zich al aandient aan het eind van het jaar 2012, het in zoveel profetieën genoemde omslagpunt in het menselijk rentmeesterschap van deze planeet. In ieder geval zal het zich voordoen tijdens het leven van de meesten onder ons.

Wanneer het ook komt, we zullen nu iets moeten ondernemen om er zeker van te zijn dat het niet zal uitdraaien op een aanloop naar totale ineenstorting, maar juist een doorbraak zal zijn naar een vreedzamere en duurzamere wereld.

* Ervin Laszlo, oprichter van de Club van Boedapest en aangesteld voorzitter van ‘GlobalShift University (www.globalshiftu.org)’, auteur van meer dan 400 papers en artikelen en meer dan tachtig boeken waarvan het meest recent zijn: “Kosmische Visie, wetenschap en het Akashaveld” (2007) en “Kwantumsprong in het Wereldbrein“ (2008), en medeoprichter en president van de raad van toezicht van de WorldShift Foundation.

Posted: 01/20/2008 | Written: 01/17/2008

De originele tekst staat HIER