De wijdverbreide gedachte dat Mars rood is door rotsen die verroest zijn geraakt door het water dat ooit op de rode planeet stroomde klopt niet. Uit recent laboratoriumonderzoek blijkt dat het rode stof gevormd kan worden wanneer stenen op diens oppervlak voortdurend geslepen worden en dus hoeft vloeibaar water niet een belangrijke rol gespeeld te hebben in dit proces. De bevindingen, die de discussie over de geschiedenis van water op onze buurplaneet en of Mars ooit bewoonbaar is geweest aanwakkeren, zijn deze week gepresenteerd door onderzoeker Jonathan Merrison op het Europese Planetary Science Congres.

“Eigenlijk zou Mars tussen de witte poolkappen zwart moeten zijn, omdat het overgrote deel van de rotsen op de middelste breedtegraden basalt is. Decennialang zijn wij ervan uitgegaan dat de rode gebieden op de planeet gerelateerd zijn aan diens waterrijke geschiedenis en dat er in sommige gebieden waterdragende zwaar geoxideerde ijzermineralen te vinden zijn,” aldus Merrison. Vloeibaar water blijkt nu echter geen grote rol hierin te hebben gespeeld.

De onderzoekers vulden hermetisch afgesloten glaskolven met zandmonsters en kieperden iedere kolf gedurende enkele maanden zo’n tien miljoen keer om. Na zeven maanden bleek tien procent van het zand teruggebracht te zijn tot stof. Toen het team magnetiet, een ijzeroxide dat aanwezig is in het basalt op Mars in poedervorm toevoegde, werd het zand tot hun verbazing steeds roder naarmate de kolven vaker werden omgekeerd.

Nauwkeurige kennis van de samenstelling en de mineralogie van de planeet is van vitaal belang in het begrijpen van de structuur en evolutie van de omstandigheden die dichtbij het Martiaanse oppervlak heersen en diens interactie met de atmosfeer, maar ook in de zoektocht naar potentieel bewoonbare plekken op Mars. Fijne rode stofkappen bedekken het oppervlak van de planeet en de stofdeeltjes zijn bovendien aanwezig in diens atmosfeer, domineren het weer en worden soms zo dik dat ze de planeet in duisternis hullen. Hoewel stof alomtegenwoordig is, begrijpt men diens fysische, chemische en biologische eigenschappen nog lang niet helemaal.