Abacadabra....Poef, met een grote zwaai werd het konijn uit de hoed getoverd.
De 'toverspreuk' Abracadabra klinkt ons misschien kinderlijk in de oren maar toch is Abracadabra misschien wel het oudste magische woord ter wereld. Er zijn verschillende theorieën over de toverspreuk, zowel over de oorsprong van het woord als waar het toe diende en volgens de kabbala nog toe dient. En ja, zodra het woord 'toverspreuk' gebruikt wordt kunnen we natuurlijk wederom niet om Harry Potter heen.
Oorsprong
Er zijn verschillende theorieën over de bron van de toverspreuk. Een daarvan luidt dat de formule zijn oorsprong vindt in de joodse mystiek uit de Kabbalah. Het woord zou dan een verbastering zijn van twee Hebreeuwse woorden: ha-brachah (de zegening, wat gezien kan worden als een verbloemende uitdrukking voor een vervloeking) en dabra, een Aramees woord voor de pest. Deze opvatting wordt door sommigen in twijfel getrokken omdat in de oudheid deze wijze van het bestrijden van demonen algemeen bekend was en dat Abracadabra gewoon de naam was van een van die demonen. John Allegro, kenner van het Oude Testament, heeft het woord herleid tot de Mesopotanische spreuk AB-BA-TAB-BA-RI, die de Soemeriërs reciteerden tijdens culten waarbij psychedelische middelen werden gebruikt. Volgens Allegro klinkt deze formule ook door in het Arameense woord voor 'god' in het nieuwtestamentische gebed dat begint met 'Onze Vader'.
Volgens het "Handlexikon der magischen Künste" hebben geleerden als Scaliger, Athanasius Kircher, en A.X. Harduin geprobeerd de betekenis van het woord te achterhalen, maar zonder succes.
Abraxas
Misschien houdt het woord Abracadabra ook verband met Abraxas, een god die sinds de 2e eeuw na Christus op magische amuletten voorkomt, waarover later meer.
Medicijn
Ook wordt beweerd dat de spreuk is samengesteld uit de beginletters van de Hebreeuwse woorden Ab (vader), Ben (zoon) en Kadasch (Ruach Kadasch = heilige geest). Een oud joods medicijn tegen koorts, dat men opschreef en om de nek droeg, begint met de woorden:
Ab Abr Abra Abrak Abraka
Abrakal Abrakala Abrakal
Abraka Abrak Abra Abr Ab
Verder zouden vanuit de kabbalistische gematria - een methode waarbij Hebreeuwse letters (en dus ook woorden) getalwaarden hebben - een link kunnen geven met andere woorden met dezelfde getalswaarde - deze woorden zouden omgezet kunnen worden tot 'abra kad bara' dat 'koorts' betekent. 'Abra kadabra' zou betekenen 'Verminder je, koorts!'.
In de Romeinse tijd komt iets gelijkends voor; de term abracadabra werd daar gezien als een oude bezwering- of toverformule die geacht werd een genezende werking te hebben. Het woord werd in de vorm van een gelijkzijdige driehoek geschreven in elf regels, die telkens één letter minder bevatten.
A B R A C A D A B R A
A B R A C A D A B R
A B R A C A D A B
A B R A C A D A
A B R A C A D
A B R A C A
A B R A C
A B R A
A B R
A B
A
De term werd voor het eerst in deze zin gebruikt in de 2e eeuw door Serenus Sammonicus, arts van de Romeinse keizer Caracalla in De Medicina Praecepta (Wikipedia). De patiënt moest het woord opschrijven en negen dagen om zijn nek dragen. Dan moest hij het over zijn schouder in een oostwaarts stromend riviertje gooien. De veronderstelling was dat de ziekte of pijn op dezelfde manier zou afnemen en verdwijnen als het woord zelf. The Complete Book of Spells, Ceremonies and Magic" van mevrouw Migene González-Wippler heeft het echter over keizer Septimius Severus in A.D. 208. Bij welke keizer de arts in dienst was is moeilijk te bepalen maar dat is waarschijnlijk ook niet zo belangrijk.
Een andere theorie luidt dat het woord komt van het Griekse abrasadabra (de vervanging van de s door een c zou berusten op een foutieve overzetting). In deze theorie zou de term een geheim woord zijn dat werd gebruikt door een gnostische sekte in Alexandrië, waarschijnlijk gebaseerd op Abrasax, (ook Abraxas), hun voornaamste godheid.
Abraxas-stenen
Abraxas is een woord, dat dikwijls voorkomt op gesneden stenen van verschillende vorm, met allerlei wonderlijke afbeeldingen, uit samenstellingen van menselijke ledematen, hanekoppen en slangen, meestal uit de tweede en volgende eeuwen van onze jaartelling. Deze abraxas-stenen zijn, naar sommigen beweren, afkomstig uit Syrië, Egypte, enz. Later heeft men den naam van abraxas-stenen of abraxas-gemmen gegeven aan die gesneden stenen, waarop mystische of symbolische voorstellingen worden aangetroffen, die ontsproten schijnen te zijn uit een vermenging van Egyptische, Joodse en Griekse godsdienstige denkbeelden; De meeste dezer stenen werden, naar het schijnt, in Alexandrië vervaardigd. Zij dienden meestal tot talismans.
Abracadabra en Kabbala
Kabbala of Kabbalah refereert aan een esoterische dogmatiek over God en het universum, die als openbaring aan uitverkoren heiligen uit een ver verleden zou zijn overgedragen, en die enkel door enkele bevoorrechte mensen zou worden overgeleverd. Kabbalah betekent letterlijk 'overlevering'. Soms wordt er een onderscheid gehanteerd tussen enerzijds de Kabbalah en anderzijds de kabbalistiek, waartoe de wereld van getalswaarden en omkeringen, voorspellen, magie etc. toe behoren. Je zou dit onderscheid kunnen vergelijken met het onderscheid tussen Magie en toverij.
Vroege vormen van joods mysticisme bevatten oorspronkelijk enkel empirische leer ( leer dat ervaring de enige bron van kennis is). Veel later kreeg het een speculatief karakter. In de Middeleeuwen breidde het zich enorm uit met de uitgave van de mystieke tekst, de Sefer Yetzirah. Het werd het object van systematische studie van de uitverkorenen, die de "baale ha-kabbalah" genoemd werden, oftewel de "bezitters of meesters van de kabbala"). Later raakten studenten van de kabbala bekend onder de naam "maskilim" "de verlichten"). Vanaf de dertiende eeuw ontwikkelde de kabbala een uitgebreide literatuur, naast en vaak in tegenstelling tot de talmoed.
De meeste vormen van de kabbalistiek leren dat iedere letter, ieder woord, getal en accent van de tenach* een verborgen betekenis bevat. Verder onderwijzen zij de methodes om achter de interpretatie van deze verborgen betekenissen te komen.
De kabbalisten gebruiken hun intuïtieve gaven en magische vierkanten ook om de karaktereigenschappen van een persoon te doorgronden, en hadden ook diverse methoden om de toekomst te voorspellen. Hier wordt een nummerologische (kabbalistische) methode aangeboden.
De methode, afgeleid van de magische formule 'abracadabra'. De kabbalisten kwamen met de volgende afleiding:
ABRACADABRA
BRACADABR
RACADAB
ACADA
CAD
A
CAD
ACADA
RACADAB
BRACADABR
ABRACADABRA
De spreuk wordt herleid tot zijn onderliggende structuur en aan de hand van deze herleiding construeerden de kabbalistische getalkundigen een voorspellend systeem.
1. Stel allereerst een vraag over de directe toekomst
2. Tel daarna het aantal woorden van de vraag en noteer dat.
3. Noteer vervolgens het aantal letters van ieder woord en zet al deze getallen achter elkaar.
4. Van de zo verkregen getallenreeks wordt ieder getal bij het volgende opgeteld: het eerste bij het tweede, het tweede bij het derde enzovoort. De sommen van al deze optellingen vormen de tweede reeks, waarvan weer elke twee opeenvolgende cijfers bij elkaar worden opgeteld: elke reeks heeft een letter minder dan de voorafgaand. Uit de afleiding komt uiteindelijk een cijfer naar voren, het cijfer dat aan de voorspelling ten grondslag ligt.
De kabbalisten nemen aan dat de bij het verkregen cijfer behorende planeet, uitgaande van zijn meest algemene invloeden, een juist antwoord geeft op de vraag.
Als voorbeeld nemen we hier de vraag: "Zal ik voor mij examen slagen?".
De vraag bestaat uit 6 woorden, we noteren dus een 6. De woorden bestaan achtereenvolgens uit 3,2,4,4,6 en 6 letters. De eerste getallenreeks van deze kabbala ziet er dan als volgt uit:
6 3 2 4 4 6 6
9 5 6 8 1 3
5 2 5 9 4
7 7 5 4
5 3 9
8 3
2
Uitleg: 6 3 2 4 4 6 6 steeds 2 cijfers bij elkaar optellen, waarbij uitkomsten boven de 10 dan als volgt eerst worden opgeteld 10=1+0=1 , 12 = 1+2= 3 de uitkomst wordt op deze manier dan
9 5 6 8 1 3
5 . Vervolgens moet u voor het desbetreffende getal de bijbehorende voorspelling zoeken in de tabel die we hieronder weergeven. De voorspellingen zijn gebaseerd op de planetaire uitleggingen van de astrologie:
1 (ZON): individualiteit, overheersing, egoïsme, creativiteit, veranderingen ten goede.
2 (MAAN): veranderlijkheid, lafheid, optreden van vrouwen, onzekerheid,weifelend optreden.
3 (JUPITER): groei, vermeerdering, weelde, nieuwe horizonten openen zich, fortuin.
4 (ZON): Praktische resultaten, verwezenlijking van planeten.
5 (MERCURIUS): verstand, handel, taal, geleerdheid, sluwheid, rusteloosheid.
6 (VENUS): kunst, poëzie, muziek, relaties met vrouwen, vreedzame oplossingen.
7 (MAAN): psychische kracht, invloed van vrouwen, verandering van opinie.
8 (SATURNUS): lessen van het leven, religieuze en financiële zaken, beperkingen, teleurstellingen.
9 (MARS): energie, kracht, scherpzinnigheid, ongelukken, relaties met mannen, activiteit.
Aan de Zon (1 en 4) en maan (2 en 7) worden in dit systeem twee cijfers toegewezen. Dit komt doordat de kabbalisten er vanuit gingen dat de Zon en de Maan zowel op de fysieke als de geestelijke gesteldheid van de mens invloed kunnen uitoefenen. De vraag uit ons voorbeeld had de resultante 2, en de vraag zal daarom ontkennend moeten worden beantwoord. De negatieve kwaliteiten van de 2 -weifelachtigheid, veranderlijkheid zullen, volgens de kabbalisten, ongetwijfeld de voorbereiding op het examen hebben beinvloed en voorspellen niet veel goeds.
Abraxas en Abracadabra in onze tijd.
Hoewel de kabbala op dit moment vooral door popsterren en acteurs tot een soort mode uitgeroepen is, duidt de term in onze taal voornamelijk aan dat iets voor ons onbegrijpelijk is. Toch wordt ook in populaire films en series Abraxas en de Abracadabra spreuk weer nieuw leven in geblazen. In de serie Charmed (over drie heksen) verschijnt tijdens de viering van hun eenjarig bestaan als heks de demon Abraxas aan de zusters. Hij steelt niet alleen het heksenboek, maar ook hun toverkracht. Door het Book of Shadows achteruit te lezen maakte hij al de eerdere spreuken ongedaan, zodat alle demonen die de zusters ooit hadden verslagen weer terug kwamen.
In de verhalen over Harry Potter van de Engelse schrijfster J.K. Rowling, die zich afspelen in een magische wereld, komt de term abracadabra voor in de vorm van Avada Kedavra. Het woord 'Avada Kedavra' uit Harry Potter laat zich eenvoudig vertalen naar Abada Kedabra, aangezien de 'b' en de 'v' vaak uitgewisseld worden. Zo kennen wij de aartsvader Abraham, die ook als Avraham (Ephraïm) bekend staat. Avada Kedavra is de vloek des Doods, het slachtoffer sterft gelijk in een flits van groen licht. Mocht je deze spreuk ooit gebruiken kun je levenslang opgesloten worden in Azkaban. Het is namelijk één van de drie Onvergeeflijke Vloeken. De enige bekende overlevende van de Vloek des Doods is natuurlijk Harry Potter.
Abracadabra.... Poef
Samenstelling Saskia de Vries ( saskia@dossierx.nl ) (met dank aan de Pieter de Jong voor de aanvullingen)
Verklarende woorden
Tenach = De Hebreeuwse bijbel van de joden wordt Tenach genoemd. Tenach is een afkorting. De T staat voor Torah, de N voor Nevi'im (Profeten) en de CH voor Ketoevim (overige geschriften). De uitspraak van de k-klank van het woord ketoevim verandert in een ch-klank aan het einde van het woord tenach. Omdat in het oude Hebreeuws geen klinkers worden geschreven, hebben de e en de a uit Tenach geen betekenis. De Tenach is een gedeelte van de Bijbel, en wordt in het Christendom het Oude Testament genoemd (in tegenstelling tot het Nieuwe Testament).
Bronnen:
WikiPedia NL
Meer informatie over Abraxas ENG
Boudicca's Bard ENG
verschillende sites van Charmed fans
verschillende sites van Harry Potter fans
"Handlexikon der magischen Künste" (Biedermann, Prof.Dr. Hans (1986), Band 1, A-K, 3. verbesserte und wesentlich vermehrte Auflage, Graz: Akademische Druck und Verlagsanstalt, p.18)
"The Complete Book of Spells, Ceremonies and Magic" van mevrouw Migene González-Wippler (1978, London: Barrie and Jenkins Ltd. (p. 293))
Op zoek naar het onbekende: verschillende schrijvers : ISBN 90 6407 510 7
Bron: dossierx
Voeg toe aan:
