Wetenschappers hebben met de Europese Very Large Telescope in Chili een gammaflits waargenomen op een afstand van 13.1 miljard lichtjaar. Hiermee is de donderdag waargenomen gammaflits, GRB 090423, genaamd, het vroegste en verst verwijderde object dat ooit is waargenomen. De gammaflits, feitelijk de explosie van een extreem zware ster, vond slechts 640 miljoen jaar na de oerknal plaats.

Gammaflitsen komen in twee varianten: een korte variant (die minder dan een seconde kan duren) en een lange variant (die meerdere minuten kan duren), waarbij in beide gevallen een enorme hoeveelheid energie vrijkomt. Korte gammaflitsen worden geacht het resultaat te zijn van compacte sterren (neutronensterren bijvoorbeeld) die met elkaar in botsing komen. De lange (en beter bekende) variant wordt geacht het gevolg te zijn van een extreem zware ster (van mogelijk 100 zonnemassa's of meer) die zijn brandstof heeft verbruikt en gaat instorten. Het gevolg is een explosie, maar dan geen gewone supernova! In plaats daarvan spreekt men van een zogenaamde hypernova.

Bij een hypernova stort de kern van de ster direct in tot een zwart gat en wordt de explosie van de rest van de ster richting het zwarte gat geleidt. Een deel hiervan zal langs de polen van het zwarte gat weer worden weggeschoten, in de vorm van twee energierijke bundels van straling. Als de aarde precies in het pad van deze straling staat, zien we een gammaflits.  De totale energie-uitstoot van een dergelijke gammaflits is veel meer dan de energie-uitstoot van de zon - gedurende haar gehele leven welteverstaan!  Zij gelden dan ook als de meest energierijke verschijnselen in de kosmos.

Lees meer