'We dachten dat we meer tijd zou hebben om ons voor te bereiden,' verklaarde Rick Reynolds, bioloog bij de overheid van Virginia. Dat zou echter niets uitgemaakt hebben, want 'helaas weet niemand wat we er aan moeten doen.'

 

Het enige dat men van de schimmelziekte weet, is dat 90 tot 100% van de vleermuizen er binnen één jaar aan sterft. En nu het zich begint te verspreiden, is er geen enkele reden om aan te nemen dat het spontaan zal stoppen. Wetenschappers vrezen dat hele vleermuissoorten er mogelijk door zullen worden uitgeroeid.

 

'Ik bestudeer vleermuizen al 44 jaar,' aldus vleermuisexpert Thomas Kunz van de universiteit van Boston. 'Dit heb ik mijn hele leven nog nooit meegemaakt. Als het zo doorgaat, dan hebben we het over uitsterving. Dat is geen paniekzaaierij, het zijn de feiten.'

 

Vleermuizen vervullen een cruciale rol bij het handhaven van de delicate balans in de natuur. Zo zouden de één miljoen gestorven vleermuizen in één jaar tijd 694 ton insekten hebben gegeten, het equivalent van 11 grote legertanks.  

 

'Met het verdwijnen van de vleermuizen komen er een hoop onzekerheden,' legt Kunz uit. 'Wat gaan al die niet opgegeten insekten doen? Ze kunnen zware schade veroorzaken aan gewassen, tuinen en bossen, waardoor zowel de natuurlijke als de door de mens veranderde ecosystemen in het gedrang komen.'

 

Een studie heeft uitgewezen dat boeren ieder jaar veel meer geld kwijt zouden zijn aan pesticiden, als de vleermuizen zouden verdwijnen. Dat zou betekenen dat het voedsel duurder wordt, en er meer chemicaliën in de voedselketen en in het milieu terecht komen. Ook zou het grote gevolgen kunnen hebben voor andere dieren, die afhankelijk zijn van vleermuizen. 'Uiteindelijk zal er een grens worden bereikt, waar geen herstel meer van mogelijk is,' vreest Kunz.

 

De schimmel, ook wel bekend als het 'witte neus syndroom', vanwege het feit dat de schimmel zich vooral rond de snuiten van de vleermuizen concentreert, en hier een witte cirkel achterlaat, is niet gevaarlijk voor mensen. Volgens Kunz is dat zowel een zegen als een vloek. 'Er is nu maar weinig aandacht voor,' verklaarde hij. 'Men heeft niet het gevoel dat het probleem zo urgent is.'

 

De schimmel lijkt op een bij vleermuizen in Europa voorkomende schimmel, die hier overigens niet voor doden heeft gezorgd. Er zijn speculaties te over: spelologen zouden de schimmel onbewust hebben meegenomen vanuit Europa naar de VS. Of de altijd al aanwezige schimmel zou plotseling geactiveerd zijn door 'iets'. 'We kunnen niets uitsluiten,' zegt David Blehert, microbioloog, die de ziekte onderzoekt. 'We weten het gewoon niet.'

 

Het is zelfs nog niet bekend hoe de schimmel zich verspreid. Steken de vleermuizen elkaar aan, of wordt de schimmel meegenomen met mensen die de grotten bezoeken? De geinfecteerde vleermuizen vertonen vreemd gedrag, zoals het zich overdag vertonen in de buitenlucht, en ook in de winter, terwijl ze hun winterslaap zouden moeten houden. Omdat een vleermuis bij iedere keer dat hij wakker wordt, voor 60 dagen aan vetreserves verbruikt, wordt vermoed dat ze daarom overdag naar voedsel gaan zoeken.

Genetisch gemanipuleerde gewassen
In diverse berichten op het internet, onder andere op forums, wordt een verband gelegd met het de laatste jaren sterk toegenomen aantal genetisch gemanipuleerde gewassen, waardoor de vleermuizen ineens kwetsbaar voor de schimmel zouden zijn geworden, of de schimmel gemuteerd is tot een dodelijke variant. Dat zou ook de oorzaak kunnen zijn van het nog steeds aan de gang zijnde verdwijnen van de bijenkolonies.

Het verdwijnen van de bijen is zo mogelijk nog gevaarlijker dan het uitsterven van de vleermuis. De beroemde natuurkundige Albert Einstein zou ooit hebben gezegd, dat de mensheid nog slechts vier jaar zou kunnen voortbestaan, als alle bijen van de aardbodem zouden verdwijnen. Bijen spelen een uiterst cruciale rol bij de bestuiving van talloze gewassen.

Aangezien er geen direkte aanwijzingen zijn, wordt ieder verband met genetisch gemanipuleerde gewassen ontkend. Toch is het frapant dat in bijvoorbeeld Minnesota, één van de drie Amerikaanse staten waar de meeste genetische gemanipuleerde gewassen zijn gepland, ook de Amerikaanse elandenpopulatie in recordtempo aan het uitsterven is.

Er wordt geschat dat al 70 tot 75% van de produkten in de Amerikaanse supermarkten genetisch gemanipuleerde ingrediënten bevat. Bij mensen zou de mysterieuze 'ziekte van Morgellon' veroorzaakt worden door genetisch gemanipuleerd voedsel.