De holle klanken van de Brezjnev-partijslogans weergalmen dagelijks in het nieuws. Nog steeds bepaalt een kleine minderheid via de overheid en de media wat we geloven, wie onze vijand is en waar we ons boos om maken. CO2, een onschuldig en weiniglijk aanwezig natuurgas, is tot aartsvijand gebombardeerd. Peak Oil is zó 2008. De mijnen zijn dicht, de bossen gekapt, de rivieren vervuild, de wetten verslapt. De arbeiders hebben geen werk meer en de Voedselbank geen voedsel. De banken hangen aan het infuus. De koopkracht daalt naarmate het toezicht faalt. Het leger vecht tegen de bierkaai in Uruzgan en de files krimpen godzijdankzij de werklozen. De bevolking slikt het allemaal nog steeds, blijft rustig, haast gedwee. Sommigen kirren en morren, meestal kleinschalig, of leggen anders hun hoop in een valse messias die geweld, isolering en oppressie aanklampt als oplossing voor het huidige non-beleid.

Stemmingmakerij wordt ook lustig door de rest van de wereld bedreven, nu de wereldwijde economie het putje in gaat en de industriële orders steeds meer ruimte kunnen bieden aan munitie, wapens en voertuigen. Iran heeft - misschien, wellicht, gegeven bepaalde voorwaarden, ergens in de niet zo nabije toekomst - 'de' bom. De wereld wil van de dollar af en op de SDR over, Obama concentreert de oorlog op 'Al Quaida' in Pakistan en breidt de bestaande uit. China, Rusland en Europa helpen Iran met oliewinning en nucleaire centrales en Noord-Korea laat weer weten een reëel gevaar te zijn. En wij? Wij lopen er zoals gewoonlijk gelijk een trouw hondje achteraan. Die SDR is overigens frappant – nu de dollar binnenkort is uitgemolken en afgeschreven, worden er andere valuta bij gemikt om de schijn nog maar wat langer op te houden. All aboard the failboat.

Zeggen dat de Afghanistan-oorlog helemaal niet om terroristi's of burgerrechten gaat, maar om pijplijnen, heroïne en machtsposities, mag ondertussen ook nog steeds niet. Noch, tot het onderzoek klaar is, dat Irak voor olie en Jaap de fucking Hoop Scheffer's kont in het pluche gevochten en gesteund wordt. Grotere humanitaire rampen onder ergere dictators met meer gruwelen op hun geweten dan die van Saddam of de Taliban zijn overal ter wereld te vinden, maar daarvoor sluiten we voor het gemak onze ogen. De VN zegt hooguit af en toe 'foei'. Ondertussen blijven we grondstoffen veroveren onder valse pretenties, en luisteren we naar regeringsfunctionarissen alsof zij de waarheid in pacht hebben, in plaats van spreekbuis te zijn voor een politieke ideologie en zittende machtspositie die waar nodig zal liegen om haar zin door te drukken.

Het is een kenmerk van de samenleving. Terwijl de regeringen wereldwijd miljarden dollars per úúr bijdrukken om de rente op de lening voor de rente op de staatsschuld af te lossen, wordt de woede van de bevolking gericht op de onbenullige, procentueel niets voorstellende bonussen van Topman X en Bankier Y. Het is het tijdperk waarin de écht grote vragen niet gesteld mogen of durven worden, terwijl onzinnige discussies over nog geen cent van elke bailouteuro als bliksemafleider dienen. Goed, je mag demonstreren, maar met je rug tegen de muur. Sommigen noemen het 'typisch poldermodel', ik houd het liever op doelmatige ignorantie – (restricties opgelegde) onderzoekscommissies ten spijt, is Balkiebalk voor het steunen van de illegale Irak-blamage medeplichtig aan massamoord. Dat luidop zeggen mag weer niet. Dat is niet 'polder' genoeg. Alles is gericht op het behouden van het status quo – dat van 'De Bank', 'De Regering', 'Dít Systeem' en vooral ook 'Déze Olieverbrandingsmotors.'

Ik ben nog niet zo oud, dus mijn ervaring op het gebied van nieuws en (geo)politiek gaat terug tot eind vorige eeuw. Toch heb ik mijn best gedaan het door jong of niet geboren te zijn gemiste deel 'in te halen' – veel bestuderen en lessen leren. Een land als de VS, dat het Baai van Tonkin-incident flikte, Guatemala, Argentinië, Iran-Contra, en nog zo wel honderd dingen, zou je ook nu, juist nu, en ook vanuit de regering, met een flink korreltje zout moeten nemen. Alles wat een bruin kleurtje heeft en het niet met de VS eens is, krijgt tegenwoordig appearstobelinkedtoalqaeda opgeplakt. Het is een zieke vriendschap. Zo een waarbij de vriend alle regels maakt, altijd z'n zin wil hebben en geen ruimte laat voor welke concessie dan ook. Met dat soort mensen wil ik doorgaans niets te maken hebben.

En het gaat maar door. De politiek richt haar pijlen op het behouden van haar machtspositie of het uitbreiden daarvan, de multinationals, lobbyisten en vakbonden evenzo. Het status quo is een gegeven in goede tijden, maar in het blacklight van de crisis steekt ze felwit af. We zetten de geldsluizen volledig open als de financiële instellingen hun hefboomeffect moeten handhaven. De bevolking die het moet gaan betalen wanhoopt zonder ballen, of denkt terug aan al die andere keren dat belastinggeld werd gespendeerd aan prestigeprojectjes van Einzelgängers met ambitie, en interesseert zich gewoon niet (meer) in de wereld. Dat ligt mijns inziens ook weer aan de educatie; 90 procent van de tv-programma's is achterlijk. Op de middelbare scholen wordt het status quo jarenlang de hemel in geprezen, als de enige mogelijke ultieme uitkomst van de geschiedenis en menselijke evolutie geroemd. U moest eens weten hoe lyrisch mijn economieleraar over Keynesiaanse marktwerking was.

De samenleving neemt klakkeloos, kleurloos en vrijwel kritiekloos alles over wat de overheid ons de strot in ramt. Genot wordt door dit jaren vijftig-kabinet bestraft, plezier verboden. Verbieden - nog zoiets waar deze regering heer en meester in is. Van seksfeesten en paddo's tot bivakmutsen, gloeilampen, online poker, (grens)coffeeshops, boerka's, roken in de kroeg, roken in de kerk, roken op kantoor, roken op het perron, roken overal. De regering schermt met onwerkelijke oneliners als normen en waarden, waarden en normen en na het zuur komt het zoet en samen werken, samen leven. Als ik dat hoor, en dan die uitgestreken harses van die hufter JP of communist Wouter in de Tweede Kamer zie, denk ik: flikker toch gauw een eind op, man, met je 'na het zuur komt het zoet'. We zijn geen acht meer. Dankzij júllie idiote wetgeving en gebrek aan transparantie komt na het zuur het bitter, en dat weten jullie dóndersgoed. Tuig, om Wilders even te parafraseren. Door de belangenverstrengeling, corruptie, incompetentie en egoïsme die op hoog niveau al decennia hoogtij vieren, komt van het meeste beleid niet echt iets terecht. Er worden overal doelmatig problemen gecreëerd om later een oplossing te kunnen bieden.

Dankzij de olielobby hebben we bijvoorbeeld alternatieve energievormen véél te lang laten wachten. We hadden al lang en breed in waterstof- of elektrische auto's kunnen rijden, met energie opgewekt in milieuvriendelijke kerncentrales en/of zonnepanelen. Maar nee, we zetten inefficiënte, godslelijke, peperdure, oligopolie in de hand werkende windturbines neer. Als iedereen een akker van vijftig bij vijftig meter zou krijgen, past de hele wereldbevolking in het eiland Australië. We zijn niet overbevolkt, maar meer gewoon slecht bestuurd. In Nederland is het weinig beter. De grond- en huizenprijzen zijn ridicuul, 'het land vol' terwijl tachtig procent van de oppervlakte gebruikt wordt voor landbouw en maar tien procent 'bebouwd' is, de miljarden gekost hebbende Deltawerken blijken achteraf helemaal niet beter te zijn voor de natuur – dijkverhoging was goedkoper en beter geweest, de HSL is nóg niet af, de JSF wordt met de dag duurder, de Betuwelijn is een flop, de Noord-Zuid een ramp, Flevoland impopulair, de bouwfraude stilgezwegen, de gulden kapotgemaakt, oorlogen goedgepraat, belastingverhogingen doorgedrukt, de EU opgelegd, het onderwijs ten gronde gericht, de zorg aan de farmaceutische industrie overgeleverd, de ontwikkelingshulp een bodemloze put, de privacy de databases in en de pensioenen niet langer gegarandeerd. En al die mensen maar weer trouw CDA en PvdA stemmen in 2011. Het is wat.

Ik heb geen idee hoe het anders zou moeten. Wat ik wel weet, is dat de in de media en politiek gepropageerde, Orwelliaans omgedraaide begrippen míj, en velen met mij, allang niet meer om de tuin leiden. De Vrede en Democratie waarmee we Irak en Afghanistan platbombardeerden in een laaghartig grondstoffenoffensief, zijn een farce. Democratisch gezien is 80 procent van de Irakezen voor het ogenblikkelijk oprotten van Amerika, maar díe democratie had de VS natuurlijk niet voor ogen. Vrede en Democratie, sja. Ik noem een Patriot Act. Als die klootzak Bush écht om vrijheid had gegeven, had hij het WTC al lang en breed opnieuw opgebouwd. Liefst twee keer zo hoog. Maar nee. Nog meer voorbeelden: De As Van Het Kwaad waarmee we samenteamen als het ons goed uitkomt, de Verlichte Burgerrechten die we klaarblijkelijk aan en uit kunnen schakelen als een keukenlamp, de Solide Munteenheid die we koppelen aan waardeloos 'vertrouwen'. Ik neem aan dat eenieder dit rijtje wel kan aanvullen met talloze verdere voorbeelden. Ik zag deze crisis net als vele anderen al een tijdje komen – opgroeiend in een wereld van weelde dankzij wereldwijd ziekelijke ongerechtigheid en uit(/out)buiting(/sourcing) besefte ik dat dit niet veel langer kon voortduren. Huizenprijzen die stíjgen? Ik dacht dat alles wat geproduceerd wordt, vanaf de oplevering met de dag minder waard werd? Ik vond het altijd al bizar, en nu begint ook die bubbel leeg te lopen.

Ik had gehoopt dat deze crisis een omslag zou betekenen. In de South Park van deze week betaalt het Joodse jongetje Kyle met een creditcard zonder limiet iedereens schulden af om de economie te stimuleren – een hilarische, maar doeltreffende referentie aan Jezus. Ik had gehoopt dat het IMF zich zou realiseren dat iederéén in hetzelfde schuitje zit – we hebben mondiaal meer schulden dan geld, ergens zit er een gigantisch zwart gat. Ik zou graag op een dag wakker worden, naar Jan de Hoop zappen, en zien dat het systeem gereset is. Iedereen z'n schulden kwijt. Alle verhoudingen gestabiliseerd, het geld op échte waarde gebaseerd, efficiëntie in energie, eerlijkheid en mondiale humane verantwoordelijkheid protectionisme vervangend, zonder verborgen overheidsbelasting in inflatie, democratie niet meer trickle-down, maar bottom up. Het zal m'n tijd wel duren, helaas. Soms denk ik dat ik veertig jaar te laat ben geboren en mijn grieven beter in de sixties en seventies had kunnen uiten dan in de huidige starre individualistische samenleving, maar ik hoop nog steeds stiekem dat ook het 'polder'-volk het ergens dit jaar niet langer meer pikt en haar opgehoopte woede om het wanbeleid eindelijk eens zal uiten. Met een miljoen man op 't Malieveld, zeg maar. Verzin iets. Doe iets. Een keer. Alsjeblieft?

Lily Allen - Kabul Shit (B-kant van de 7"/CD-single van 'The Fear', 2009)