Minister Opstelten van Veiligheid en Justitie stelt voor dat kentekengegevens die worden verzameld via automatische nummerplaatherkenning (ANPR) niet alleen worden vastgelegd, maar in de toekomst ook worden opgeslagen. Op dit moment mag de politie wettelijk gezien die gegevens niet opslaan, behalve als het wordt gedaan in het kader van een lopend onderzoek.

Als het wetsvoorstel wordt goedgekeurd verandert dit. Opstelten pleit voor een opslagtermijn van vier weken, dezelfde bewaartermijn die wordt gehanteerd voor gemeentelijke bewakingscamera's. Gedurende die tijd blijven alle gescande kentekens in een database staan. Op dit moment worden de gescande nummerplaten direct geautomatiseerd gecontroleerd met de gegevens van de politie, zo kan snel worden gecontroleerd of de bestuurder mogelijk wordt gezocht voor strafbare feiten. "Automatische kentekenherkenning stelt de politie in staat aan de hand van kentekens snel en efficiënt voertuigen en personen waar te nemen die zij zoekt ter uitvoering van de politietaak", stelt de minister.

Goed voor opsporing

Het bewaren van de kentekengegevens zou de politie goed kunnen helpen op het moment dat een misdrijf later aan het licht komt. "De politie onderzoekt dan bijvoorbeeld of de auto van de verdachte op een bepaalde plaats aanwezig is geweest. Dit kan eraan bijdragen dat de politie in staat is misdrijven op te lossen", luidt het argument voor de wetswijziging. "Kentekens, en de daarmee verbonden gegevens van tijd en locatie kunnen dan, ongeacht of er sprake is van een hit, worden vastgelegd en gedurende een periode van vier weken worden bewaard."

Gebeurt er gedurende die vier weken iets, dan kunnen de gegevens alsnog worden teruggehaald en gebruikt. De minister wil de gegevens daarnaast graag gebruiken om de verblijfplaats van voortvluchtige veroordeelden en verdachten te achterhalen. Ook wordt het mogelijk de bewegingen van voertuigen na te gaan.

Bestuurders en passagiers

Er hebben al verschillende proeven plaatsgevonden met het opslaan van alle verzamelde kentekengegevens. Er werd geëxperimenteerd met opslagtermijnen tussen de 7 dagen en 4 maanden. In politieregio's IJsselland en Rotterdam zijn zware misdrijven, zoals een overval, een ontvoering en het verstoppen van een lijk, mede opgelost dankzij een kentekendatabase. De rechters accepteren op dit moment deze informatie op basis van zogenaamde "no hits" niet altijd als bewijs, omdat de gegevens volgens de huidige wet vernietigd moeten worden. Hierdoor blijven zaken onopgelost en gaan mogelijke criminelen vrijuit.

De camera's die worden gebruikt voor het automatisch scannen van kentekens maken een foto van de voor- en achterkant van passerende auto's. Die moeten worden opgeslagen in combinatie met tijdstip en locatie. Op de foto's staan niet alleen de kentekens, maar "een groter deel van het voertuig" om merk en kleur te achterhalen. "De bestuurder of eventuele passagiers zullen wellicht wel te zien zijn, maar op basis van de huidige stand van de techniek naar verwachting niet herkenbaar", wordt gesteld in de conceptwet. Maar als de techniek beter wordt, wat niet op korte termijn wordt verwacht, zullen zowel bestuurders als passagiers wel herkenbaar in de database terecht komen.

Persoonlijke levenssfeer

De naam van de eigenaar van het kenteken wordt niet bewaard. Die wordt pas bekend als de gegevens worden vergeleken met het kentekenregister. De gebruikte camera's kunnen zowel mobiel als vast zijn, en gemonteerd worden in politie-auto's en op of naast het wegdek worden gemonteerd.

In het voorstel wordt opgemerkt dat Nederlanders "het recht hebben op bescherming van de persoonlijke levenssfeer", wat inhoudt dat "de burger het recht heeft met rust gelaten te worden en onbevangen zichzelf te zijn". Daarnaast wijst het ministerie erop dat de politie ook de orde moet kunnen handhaven, en dat de voorgestelde wetgeving niet in strijd is met privacywetgeving: "Aangenomen kan worden dat bij een dergelijke kortstondige waarneming van een voertuig op de openbare weg de persoonlijke levenssfeer niet in het geding is."

De kosten voor de nodige apparatuur zijn al gemaakt. Er is 4,9 miljoen euro uitgetrokken: 100.000 euro per vaste opstelling en 30.000 euro per mobiele opstelling. Voor de voorgestelde kentekendatabase moet nog 800.000 euro worden uitgetrokken. Het is de bedoeling om alles voor de nieuwe wet, inclusief beleidsregels en "de mogelijkheden van een privacy impact assesment", medio 2011 te hebben afgerond.

Noot redactie:

Erger je niet aan opmerkingen van ministers of aan de huidige plannen van de overheid. Nog oude energie. Gaat niet werken nie...dat weet jij dat weet ik nu alleen zij nog :-)