Na 50 jaar dienst als neuroloog, met als specialisatie gedragsproblemen, trekt de Amerikaanse dokter Richard Saul de conclusie dat ADHD niet bestaat. De bijhorende medicatie zou de boel bovendien nog erger maken en de echte oorzaak van de gekende symptomen wordt in veel gevallen over het hoofd gezien.

 Afgeleid zijn, wriemelen en wiebelen, symptomen als dit worden nogal snel samengebald onder de noemer ADHD. Het aantal erkende gevallen van deze concentratiestoornis steeg de voorbije jaren wereldwijd dramatisch, zowel bij kinderen als bij volwassenen. Ook het gebruik van medicatie als Rilatine zit uiteraard in de lift, al is dat volgens dokter Saul niet zonder gevaar.

Verkeerd
“ADHD als een aandoening behandelen en niet als een reeks van symptomen is een zware fout. Het is gevaarlijk voor de kinderen en volwassenen die de diagnose op het hoofd geplakt krijgen. Er bestaat geen twijfel over dat de kenmerken van deze zogenaamde stoornis, waaronder gebrek aan focus, wriemelen, wiebelen en impulsief gedrag, echt zijn, maar om ze samen te proppen onder de noemer ADHD en vervolgens te behandelen met zogenaamde stimulantia, is even erg als de symptomen van een hartaanval (hevige pijn in de borst) aanpakken met pijnstillers in plaats van het hart zelf te genezen. Het is gevaarlijk, nalatig en verkeerd”, klinkt het betoog.

Mythe?
In de jaren 70 geloofde Saul nog in ADHD. Het leek de concentratieproblemen te verklaren waar zoveel kinderen last van hadden (en hebben). Na 50 jaar ervaring is zijn blik echter helemaal veranderd. “Ik realiseer me dat de symptomen een brede waaier aan onderliggende oorzaken hebben die nu gewoon genegeerd worden om de stempel ADHD razendsnel gegeven wordt”, stelt hij.

In zijn controversieel boek ‘ADHD Does Not Exist’ beargumenteert hij dan ook dat we vastzitten in een cirkel van misdiagnose en het overdreven voorschrijven van pepmiddelen zoals Rilatine. Als casestudie schuift hij onder meer een 13-jarig jongetje naar voren die – ondanks een jaar lang medicatie te slikken voor ADHD – last bleef hebben van een slechte concentratie, kelderende resultaten op school, waar hij bovendien niets om leekte geven, en slopende vermoeiheid die ervoor zorgt dat hij niet meer wil sporten.

IJzer
Dokter Saul liet een reeks bloedtesten uitvoeren, waaruit bleek dat de jongen kampte met een zwaar ijzertekort, onder meer omdat hij zich na school volpropte met suikerrijke, maar ijzerarme junkfood. De symptomen van bloedarmoede zijn fysieke vermoedheid, gebrek aan focus en geheugenproblemen. Door ijzersupplementen te nemen en meer vis, noten en groenten te eten, verbeterde het gedrag van het kind aanzienlijk. Conclusie: “De stempel ADHD en de bijhorende medicatie verbergen heel vaak het echte probleem”.

Een Franse studie uit 2004 ondersteunt Sauls bevindingen. Toen werd ontdekt dat 84 procent van kinderen met “ADHD” een ijzertekort hadden, in tegenstelling tot 18 procent van kinderen zonder de stoornis. Los van te weinig ijzer, stelt dokter Saul nog minstens 19 andere oorzaken gevonden te hebben van wat doorgaans ADHD genoemd wordt.

Er bestaat geen twijfel over dat de symptomen, waaronder gebrek aan focus, wriemelen, wiebelen en impulsief gedrag, echt zijn, maar moeten we ze daarom samenproppen onder de noemer ADHD?

Label
“Soms was er zelfs helemaal niets aan de hand, maar door de hoge alertheid voor de aandoening, zijn ouders, leerkrachten en zelfs patiënten erop gebrand om ADHD te laten behandelen. Dokters van hun kant zitten vaak paraat om er ook effectief de snelle, allesomvattende noemer op te plakken”, aldus Saul.

De definitie van ADHD wordt ook nog eens veel losser met de jaren. Tegenwoordig behoren zelfs het gebrek aan aandacht voor kleine details, niet goed luisteren, regelmatig dingen verliezen, vergeetachtig en ongeorganiseerd zijn, wriemelen met handen en voeten, niet goed blijven zitten, overdreven veel praten en anderen onderbreken tot de symptomen. “Deze dingen zijn veel te subjectief. Want is te veel praten? Hoe chaotisch is ongeorganiseerd?”, vraagt Saul zich af.

Gevaarlijk
De veelgebruikte oplossing voor de aandoening, pepmiddelen zoals Rilatine, hebben volgens deze neuroloog gevaarlijke bijwerkingen. Ze zouden de eetlust afremmen (kinderen hebben een gebalanceerde eetpatroon nodig), de nachtrust verstoren (slaaptekort werkt concentratieproblemen in de hand), angst en irritatie uitlokken, moodswings veroorzaken, de puberteit uitstellen en bij volwassenen ook erectiestoornissen uitlokken. Gebruik op lange termijn maakt patiënten bovendien resistent, waardoor de dosis telkens wordt opgedreven.

Aanpak
Volgens dokter Saul moeten we dringend stoppen met overdreven te reageren op potentiële symptomen. Medicatie is volgens hem dan ook vaak overbodig. “Pas in eerste instantie al eens de levensstijl aan. Gezonder eten, meer bewegen en beter slapen kan al heel wat dingen verzachten, waaronder prikkelbaarheid, gebrek aan focus en impulsief gedrag. Verder moeten we anders leren kijken naar de problemen in plaats van te grijpen naar de achterhaalde diagnose waar dokters, farmaciebedrijven en zelfs patiënten zich aan vastklampen”, luidt zijn besluit.

Attenttie: ggznieuws.nl