Lange rijen voor de PIN automaten op Cyprus, (UPDATE 15.40 uur:) waar de burgers nog maar € 100 per dag van hun rekening kunnen halen (eerder was dat nog € 260).(9)

In Rusland circuleert het gerucht dat het Kremlin dermate kwaad is op de Europese Unie vanwege de gedwongen afdracht van bankrekeninghouders op Cyprus -iets waar vooral veel rijke Russen, waaronder veel maffioso, worden getroffen*- dat er deze week een officiële oproep aan de Russische burgers zal worden gedaan om al hun geld van Europese banken af te halen. (1)

* Aanvulling 15.20 uur: De meeste Russische oligarchen zouden hun geld al lang uit Cyprus hebben gehaald en in andere belastingparadijzen -zoals de Britse Virgin eilanden- hebben ondergebracht (8).

Vanavond stemt het parlement Cyprus over een nieuw plan om alle bankrekeningen boven de € 100.000 met 25% te korten. In Moskou wordt van de 'grootste rooftocht tegen Russische private vermogens' uit de recente geschiedenis gesproken. Omdat naast rijken ook veel gewone Russen die werkzaam zijn op Cyprus het slachtoffer van de maatregel zijn, zouden velen van hen van het eiland willen vertrekken.

Ondertussen hebben de supermarkten op Cyprus voor nog maar 2 dagen voorraad. Ook zij konden door de bankensluiting niets meer kopen. Diverse supermarktketens hebben de regering dan ook gevraagd om vóór dinsdag met een oplossing te komen (6). Tevens dreigen benzinepompen in het land tijdelijk te moeten worden gesloten omdat ze door een gebrek aan geld geen nieuwe voorraad kunnen inslaan (9).

ECB wist vóór toetreding Cyprus van Russisch zwart geld

De ECB wist overigens al een jaar vóór de toetreding van Cyprus tot de eurozone dat de banken op het land door veel Russen werden gebruikt om miljarden wit te wassen. Met € 19,2 miljard stond er in 2011 meer geld op de Cypriotische banken dan de totale economie van het land produceerde. Toch heeft de ECB om puur politieke redenen -men wilde de eurozone zo groot mogelijk maken- niets gedaan (4).

Ook de Cypriotische president Nikos Anastasiades zou bepaald geen schone handen hebben. Volgens de gezaghebbende krant Filelftheros zou de president voor het uitbreken van de financiële crisis zijn vrienden hebben gewaarschuwd hun geld uit het land te halen. Ook de Italiaanse media melden dat er in de week voor de crisis € 4,5 miljard van de Cypriotische banken werd gehaald. (7)

Kettingreactie als Russische waarschuwing klopt

De Russische ambassades zouden deze week een officiële waarschuwing gaan geven voor alle Europese banken. De ambassade in Berlijn kon het bericht niet bevestigen maar ook niet ontkennen. Waarschijnlijk wordt morgen of later deze week duidelijk of er waarheid schuilt in dit gerucht.

Als het bericht klopt dan dreigt er een gevaarlijke kettingreactie te ontstaan. Zo loopt het bankensysteem in Luxemburg nog veel grotere risico's dan op Cyprus omdat de Luxemburgse banken 20 x en de beleggingsfondsen zelfs 50 x zoveel geld beheren als het totale BNP van het landje (5). Als de Britten, die steeds meer twijfelen aan het eurosysteem, hun geld uit Luxemburg beginnen te halen, dan stort ook daar het bankensysteem compleet in elkaar.

Dreigend miljardenverlies ECB voor onze rekening

Velen vragen zich af waarom Cyprus niet net als Griekenland een gedeeltelijke schuldenkwijtschelding krijgt waar investeerders gedwongen aan moeten meedoen. De reden is dat de ECB het grootste deel van de Cypriotische staatsobligaties als onderpand bezit voor nieuwe leningen aan het land. Bij het staatsbankroet dreigt de ECB daarom zo'n $ 12 miljard kwijt te raken, ongeveer éénderde van het totale kapitaal van de bank (€ 31 miljard).

Via het al vaak besproken Target-2 systeem zijn de risico's hiervan op de rest van de eurozone, maar met name Duitsland en Nederland afgewenteld. Als de ECB door het bankroet van Cyprus miljarden kwijtraakt moeten wij dat weer aanvullen, maar wel met écht geld. Voor de Duitsers gaat het om circa € 3 miljard, voor Nederland waarschijnlijk om circa € 1 miljard, wat de burgers weer zullen moeten ophoesten door middel van nieuwe bezuinigingen. (2)

Dan hebben we het slechts over het kleine landje Cyprus. Als ook maar één groter schuldenland - bijvoorbeeld Spanje of Italië - in dezelfde problemen terecht komt gaat het om een onvoorstelbaar veel hoger bedrag dat noch door de ECB, noch door Duitsland en Nederland op te brengen is. De instorting van de eurozone zal dan een feit zijn.

Strenge anti-bankrun maatregelen

Om een sneeuwbaleffect te voorkomen zijn alle bestaande regels gebroken. In het Verdrag van Maastricht staat dat strenge kapitaalcontroles zoals nu in Cyprus zijn ingevoerd uitdrukkelijk zijn verboden. Deze strenge maatregelen, die zijn bedoeld om een nieuwe bankrun te voorkomen, bestaan onder andere uit een PIN-limiet, een verbod op het opheffen van spaarrekeningen, een verbod op cash geld overschrijvingen en het innen van checks, limieten op bankpasjes en creditcards en een limiet op alle bankoverschrijvingen. (3)

Bij een dreigende besmetting van andere eurolanden zullen dezelfde maatregelen ongetwijfeld ook daar worden ingevoerd.

Xander

(1) Deutsche Wirtschafts Nachrichten
(2) Deutsche Wirtschafts Nachrichten
(3) Deutsche Wirtschafts Nachrichten
(4) Deutsche Wirtschafts Nachrichten
(5) Deutsche Wirtschafts Nachrichten
(6) Deutsche Wirtschafts Nachrichten
(7) Dialy Mail
(8) Deutsche Wirtschafts Nachrichten
9) Zero Hedge