De camera's herkennen de kentekens van auto's van criminelen en geven die door aan de politie. Regelmatig worden zo gezochte criminelen gesignaleerd door de camera's, maar de politie laat ze meestal gewoon doorrijden, blijkt uit onderzoek in opdracht van het WODC (.pdf), het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum van het ministerie van Veiligheid en Justitie.

Geen bewijs

Justitie gebruikt de opnames van de camera's niet als bewijs. Wel is een aantal criminelen gepakt, dankzij de zogenoemde ANPR-camera's. Maar dat kwam omdat de politie op de beelden kon zien in welke richting de verdachten waren gevlucht, blijkt uit het onderzoek.

Te veel informatie

Een bijkomend probleem voor de politie is dat er veel te veel informatie wordt verzameld door de ANPR-camera's. Te veel om op alle signaleringen van verdachte kentekens te reageren. Zo werd in 2009 in Rotterdam Rijnmond in 60% van de gevallen niets gedaan met meldingen van de camera's. Het korps kreeg in dat jaar in totaal 4 miljoen meldingen, zo'n 10.000 meldingen per dag.

Innen van boetes

Toch is het niet zo dat de ANPR-camera's tandeloze tijgers zijn. Vooral bestuurders met openstaande boetes of belastingschuld moeten oppassen voor de camera's, want daar gaat de politie wel achteraan. Zo schrijven de onderzoekers in het rapport 'Hits en hints': "op dit moment wordt ANPR door de politie vooral gebruikt voor het plukken van laaghangend fruit: het innen van boetes en niet voor het opsporen van criminelen."

Intelligente camera's

De politie in Nederland beschikt over zo'n 200 ANPR-camera's, de meeste daarvan hangen in de regio Rotterdam-Rijnmond. Daarnaast heeft de KLPD veel surveillanceauto's uitgerust van de kentekenplaatherkenningscamera's.

Kentekens van auto's van verdachten kunnen in het systeem worden gestopt en de camera's geven een signaal aan de politie als de auto die wordt gezocht voorbijrijdt. Maar er moet dan wel een politieauto beschikbaar zijn om de verdachte auto aan te houden en die is er meestal niet, blijkt uit het WODC-rapport.

Prioriteit geven

In België zet de politie de ANPR-camera's juist wel in in de strijd tegen inbrekers en overvallers. En met succes. De politie in Turnhout gebruikt in minstens de helft van de strafzaken informatie die afkomstig is van de slimme camera's. Korpschef Roger Leys van de politieregio Turnhout is dan ook zeer enthousiast over de ANPR-camera's als opsporingsinstrument: "de gevangenis in Turnhout zit overvol. We kunnen echt wel zeggen dat dit fundamenteel bijdraagt aan identificatie en opsporing van daders."

Vaker inzetten

De Raad van Korpschefs zegt in een reactie dat de politie de camera's wel "breder inzet dan alleen voor het innen van openstaande verkeerboetes." Maar ze erkent dat het middel nog intensiever kan worden ingezet tegen criminelen. "Er is sprake van een gestage groei van expertise over en gebruik van het middel", schrijft de politie in een reactie aan het RTL Nieuws.