Onverminderd hard maar realistisch is de conclusie: Griekenland is failliet en daar helpt geen moedertje lief aan. Lees de column van René Tissen, Nyenrode University.

Hulp is onderweg

Officieel is het nog niet, maar Griekenland krijgt de toegezegde 8 miljard euro aan noodhulp. In ruil daarvoor zal minister-president Papandreaou een aantal nieuwe bezuinigingsmaatregelen afkondigen die naar verluidt van nooit eerder vertoonde ingrijpendheid zullen zijn.

Druppel op een gloeiende plaat

Er zullen nog eens tienduizenden ambtenaren de laan uit worden gestuurd, of met onbetaald verlof gaan. Ten opzichte van 2009 zal het aantal ambtenaren met 50.000 afnemen, maar op een totaal van 700-900.000 (afhankelijk van hoe je telt) is dat toch niet genoeg. Verder worden ruim 115 staatsbedrijven zo spoedig mogelijk gesloten. Alsof een orkaan door het land raast.

Consumenten economie is dood

De ingegane pensioenen zullen worden bevroren en in bepaalde gevallen zelfs gekort. De accijnzen voor stookolie, alcohol en tabak stijgen scherp en de onroerend goed belasting wordt naar verwachting verhoogd met een bedrag van 0,5 -16 euro per vierkante meter per jaar, afhankelijk van de waarde van de woning. Daarnaast zal de inning van belastingen worden geïntensiveerd, onder andere met behulp van een team van Europese belastinginspecteurs.

Leuker kan het niet

Ook aan Nederland is in dit verband om een personele bijdrage gevraagd. Een uitdagende werkomgeving wordt -naast een aantal buitenland toelagen- geboden. Weinig frappant is dat de Grieken zelf om belastinghulp moeten vragen, want Europa en het IMF snappen ook wel dat het anders om een -bijna militaire- ingreep gaat in de soevereiniteit van een lidstaat.

Bazooka

Hoe de Griekse bevolking op dit 'bazooka pakket' van maatregelen zal reageren laat zich gemakkelijk raden, vandaar eerdere berichtgeving dat de Griekse regering mogelijk een referendum overweegt. Een dergelijke stap zou een belangrijk positief signaal voor de democratie zijn, waarvan Griekenland nog altijd de bakermat vormt. Toch lijkt het mij een illusie. Voor de regering Papandreou betekent een referendum regelrechte politieke zelfmoord.

Vervroegde verkiezingen

Als er al politiek verzet komt dan moet dat van oppositieleider Samaras komen. Hij drong tot voor kort niet aan op vervroegde verkiezingen en steunde zelfs de eerste ronde van  omvangrijke bezuinigingen, maar zou nu kunnen gaan bewegen. Echter, zelfs bij verkiezingswinst van Samaras kan het om een haan gaan die te vroeg de victorie kraait. Het Griekse volk zou namelijk best het heft geheel in eigen hand kunnen nemen.

Vrije val

Ondertussen stelt kredietbeoordelaar Fitch koel en nuchter vast dat de Griekse staatschuld in 2012 zal oplopen in plaats van afnemen en dat ook de werkloosheid zo omvangrijk zal worden, dat de economie als geheel vastloopt. Volgend jaar zal in Griekenland wederom sprake zijn van een sterke krimp en dat is geheel in tegenstelling tot de eerder begrote groeipercentages, hoe bescheiden die ook waren.  Onverminderd hard maar realistisch is de conclusie: Griekenland is failliet en daar helpt geen moedertje lief aan. 

Geen optie

Ook het verhaal dat Griekenland wellicht uit Europa wordt gestoten gaat niet langer op. Daarvoor is het te laat en dat komt door Portugal. Deze lidstaat wordt in toenemende mate onrustig, want ziet de bui al hangen. Als Griekenland een uitweg uit Europa  wordt geboden -of die zelf kiest-  zal Portugal het goede voorbeeld snel willen volgen en is het gevreesde domino-effect een feit.

Hoe nu verder?

Dan is Europa ten einde en houden ook de sterke landen het niet langer droog. Daarom sprak Minister van Financiën Jan Kees de Jager tijdens Prinsjesdag van zwaar weer op komst, met plaatselijk hevige onweersbuien. De nog niet te beantwoorden vraag blijft recht overeind staan: hoe nu verder?

René Tissen

Business Universiteit Nyenrode