Mensen willen het niet horen, maar de volgende crisis staat alweer voor de deur, zegt methodoloog en onafhankelijk onderzoeker Sander Boelens. Hij voorspelt in 2012 een pensioencrisis die zijn weerga niet kent.

De politiek heeft zijn mond vol over het verhogen van de AOW-gerechtigde leeftijd, maar de AOW is met het oog op de vergrijzing niet het enige probleem, zegt methodoloog en onafhankelijk onderzoeker Sander Boelens. Ook het systeem van aanvullende pensioenen dat Nederland heeft, is in zijn ogen onhoudbaar.

"De kern van het probleem is dat men na de Tweede Wereldoorlog onvoldoende heeft gekeken naar de effecten van internationaal op grote schaal belastingvrij collectief en individueel beleggen en sparen voor pensioen", legt Boelens uit. Er waren volgens hem veel te weinig beleggingsmogelijkheden voor al het geld dat wij opzij zetten. Met als gevolg dat het de pensioenbeleggingen zelf zijn geweest die de prijzen van beleggingsproducten opdreven.

Moeten de enorme hoeveelheden aandelen weer verkocht worden omdat de babyboomers met pensioen gaan, dan is het aanbod van aandelen zo groot dat de prijs verder zal dalen. De pensioenpotjes zullen als gevolg daarvan dus veel leger zijn, dan algemeen wordt aangenomen.

Om de pensioenen te kunnen blijven betalen, zijn de pensioenpremies inmiddels verhoogd. Omdat werkenden ook al de AOW voor alle ouderen moeten opbrengen en dienen bij te dragen aan de stijgende zorgkosten, leidt dit volgens Boelens tot een sociale ramp. Tegelijkertijd wordt ook van de jongeren verwacht dat ze voldoende kinderen krijgen om de bevolking niet nog verder te laten krimpen. "Onmogelijk", zegt Boelens, "jongeren moeten al zoveel betalen dat ze dan geen loon meer zouden overhouden."

Hier komt nog bij dat de meeste andere Europese landen geen of nauwelijks een kapitaalgedekt aanvullend pensioensysteem kennen, maar alleen een stelsel waarin de werkenden de pensioenkosten van de mensen die dan oud zijn, betalen (een zogenoemd omslagstelsel, gelijk onze AOW). Omdat er ook in die landen als gevolg van de vergrijzing veel meer ouderen dan jongeren zijn en de jongeren dit niet langer zullen kunnen opbrengen, zal de overheid daar bij moeten springen. Met als gevolg dat de staatsschuld in die staten toeneemt en daarmee de inflatie.

Boelens: "Omdat wij dezelfde munt hebben, de euro, hebben wij daar in Nederland ook hinder van. Om nog maar te zwijgen van de last die wij zouden hebben van het failliet gaan van een land als gevolg hiervan. Kijk maar hoeveel Griekenland ons nu al kost."

In de Verenigde Staten is de situatie ook prangend. "Daar beleggen mensen sinds 1980 via zogenoemde 401K-regelingen niet alleen massaal voor hun pensioen (en zullen hun pensioenpotjes straks leger blijken te zijn dan ze gedacht hebben), maar is het ook nog zo dat veel medische ingrepen alleen door de staat vergoed worden als je ouder bent dan 65. Als het even kan, stellen mensen die vlak voor hun pensioen zitten, ingrepen dus uit tot na hun 65ste. Dit zal de overheid zo veel extra kosten dat het best kan gebeuren dat Amerika de rente over zijn leningen dan niet meer kan betalen." Boelens schat dat dit in 2012 zal zijn. "Dan wordt de top van de naoorlogse geboortegolf in de VS 65."Of een Europees land of Amerika als eerste om zal vallen en vervolgens de rest mee zal slepen, vindt Boelens lastig te voorspellen, maar dat er een enorme crisis aan zit te komen, staat voor hem buiten kijf.

De crisis afwentelen, gaat niet meer lukken, denkt Boelens. Daarvoor is het te laat. Toch ziet hij zichzelf niet als doemdenker of onheilsprofeet. "Nee, voor babyboomers zal het heel onaangenaam zijn, dat zij minder te besteden hebben dan gedacht. Maar voor de meeste anderen zal het even vervelend zijn - een crisis is natuurlijk niet leuk - maar daarna zal het beter worden, omdat op de puinhopen een nieuw stelsel kan worden opgebouwd."

De vraag waarom je dit verhaal zo weinig hoort, vindt Boelens een verkeerde. "Ik kan zo twintig boeken noemen waarin delen van dit verhaal staan." Waarop hij allerlei buitenlandse boeken uit zijn boekenkast haalt: 'Der Crash kommt' van Max Otte, 'The second Great Depression' van Warren Brussee en 'Quand les autruches prendront leur retraite' van Alain Madelin en Jacques Bichot. Ook besteden de Duitse kranten volgens hem wel veel aandacht aan het onderwerp.

In Nederland willen mensen het niet horen, geeft hij toe. Zelf denkt hij dat dit een gevolg is van de visie van de dominante generatie: de babyboomers. "Zij gaan nog altijd uit van groei. In de jaren zestig kon dat ook, maar inmiddels niet meer. Europa heeft een geboortecijfer van 1,4. Economische groei op de middellange termijn is dan een illusie."

Attentie: Biflatie.nl