King Camp Gillette was een briljant man. Wie? King Camp Gillette, zijn naam doet het al vermoeden, was de uitvinder van het scheermesje wat je vandaag de dag nog steeds gebruikt. Niet alleen introduceerde hij het 'veiligheidsmesje' in 1903 op de markt, hij lanceerde en passant ook een nieuw marketingmodel genaamd freebie marketing. In dit model geeft de fabrikant een product weg voor een lage prijs (het scheerapparaat) om vervolgens een markt te cre?ren voor een ander product (de scheermesjes). Omdat de scheermesjes slijten en vervangen moeten worden, verzekert dit de fabrikant van een blijvende vraag naar zijn producten. Thans wordt het model heel toepasselijk ook wel het ?razor and blades business model? genoemd.

Maar waarom zijn die scheermesjes nou zo duur? Na meer dan honderd jaar zou je toch verwachten dat er ondertussen iets drastisch is veranderd?

Scheermesjes zijn zo duur omdat de fabrikanten een oligopolie* vormen. Er is technisch gezien namelijk wel degelijk drastisch iets veranderd. Het is namelijk zo dat we scheermesjes kunnen maken met een dun diamanten laagje. Weg met het afval, de transport en verpakkingen van de huidige scheermesjes. Je betaalt eenmaal 50 euro voor een scheermes en hij gaat een leven lang mee. Het diamant maakt namelijk gehakt van jouw slappe baardharen.

Dit is geen fantasie, na enig zoeken op het internet is namelijk zelfs een patent te vinden uit 1993 waarin precies dit idee wordt omschreven. (zie bijlage) Het bestaat dus echt. Maar waarom is het dan niet op de markt? Links bovenaan het patent staat het antwoord. De eigenaar van het patent is The Gillette Company.

Natuurlijk zijn we nu niet echt verbaasd. In de winkel betaal je nu zo?n 2,50 per scheermesje. Als Gillette diamanten scheermesjes gaat verkopen dan zijn ze binnen de kortste keren hun klandizie en hun winst kwijt. Gillette verkoopt iedere man en vrouw eenmaal een scheermes en ziet ze daarna nooit meer terug.

Vanuit Gillette haar positie bekeken hoeven we dus geen verandering te verwachten. Die vinden de huidige gang van zaken wel prima zo. Vanuit de positie van de consument en mensheid in het algemeen zou je daarentegen wel wat weerstand mogen verwachten. Ga maar na: mensen zouden zich vrijwel gratis iedere dag kunnen scheren. Arm en rijk! Niet alleen zou het heel goedkoop worden om je te scheren, het levert je waarschijnlijk ook nog eens een superieure scheerbeurt op.

Trek het voorbeeld van de scheermesjes door naar andere markten en we bespreken al snel wereldproblemen.

Als we het over wereldproblemen hebben zouden we er goed aan doen om beter naar de systemen te kijken die de wereld sturen. We hebben als mens de kennis, de kunde en de handen om iedereen te voorzien van schoon drinkwater, ongelimiteerde hoeveelheden schone energie, medicijnen, voedsel, scholing etcetera. Als het Gillette lukt om een dergelijke simpele techniek onder te tafel te houden, waarom zouden andere bedrijven dat niet kunnen? Zou het heel vreemd zijn als grote oliebedrijven patenten van vrije vormen van energie achterhouden in een bureaula? Of zou het vreemd zijn als farmaceutische bedrijven liever onderzoek doen naar medicijnen die een ziekte afremmen in plaats van daadwerkelijk genezen? Als er vrijwel gratis energie voor iedereen is en er medicijnen komen die ziektes echt genezen is dit een aanwinst voor de mensheid en het milieu. Helaas zijn de oliebedrijven en de farmaceutische bedrijven in dat geval hun klanten en winst kwijt.

Zolang er monopolisten en oligopolien bestaan zal techniek worden afgeremd. Het is niet raar om te vermoeden dat in een écht vrije markt en wereld, de scheermesjes op de markt hadden geweest en dat er slechts een aantal kleine aanbieders over hadden gebleven die aan de vraag hadden kunnen voldoen.

King Camp Gillette was een briljant man. Vooral bekend om zijn uitvinding maar minder bekend als utopist. Hij is zijn hele leven bezig geweest om de wereld te beteren maar helaas hebben alleen de scheermesjes het overleeft tot vandaag de dag. Zou het toch even mooi zijn als dit zelfde scheermesje ervoor zou zorgen dat de wereld alsnog verbeterd. Het diamanten scheermesje dat een voorbeeld stelt en een eerlijker economische systeem aanwakkert. Weer een nieuw business model en de oude de deur uit. En dit keer wél een stap dichter naar een utopie.

*Voor de niet-economen: een oligopolie is een markt waarin een klein aantal grote aanbieders zijn.

Bronnen:

Nieuwsblad.be,'Scheermes van 3 euro kost Gillette amper 6 cent' 09/06/2009

Daily Mail ?Sharp practice? The razorhead that cost just 5p to make, but sell for £2.43 each? 08/06/2009

Patentstorm US Patents, Razorblade Technology Patent number 5,295,305

Wikipedia Wikipagina King Camp Gillette

Patent zelf zien?
Klik op de link hieronder. Zoekterm: 'diamond tipped razor blades'