Een team van astronomen heeft de atmosfeer van een verre exoplaneet geanalyseerd, waarbij men voor het eerst de duidelijke signalen van kooldioxide heeft waargenomen. Het is de allereerste keer dat het bestaan van kooldioxide is aangetoond in de atmosfeer van een exoplaneet. De planeet in kwestie, HD 189733 b, is een zogenaamde Hete Jupiter: een planeet met een vergelijkbare massa als Jupiter, maar met een extreem nauwe omloopbaan. Vanaf aarde bedraagt de afstand tot de planeet (en diens moederster) ongeveer 63 lichtjaar.
De kooldioxide is gedetecteerd door middel van een techniek die “secondaire bedekking” wordt genoemd. Hierbij maakt men gebruik van het vergelijken van een tweetal lichtspectra: één van de planeet en diens moederster, plus één van de moederster alleen (waarbij de planeet achter de moederster en buiten het zicht staat). Door deze twee spectra van elkaar “af te trekken”, blijft een zwak residu over: het spectrum van de planeet zelf. Vervolgens heeft men dit spectrum uitgespreid en de absorptie- en emissielijnen van elkaar gescheiden en deze vergeleken met theoretische modellen. Zo wist men het bestaan te onthullen van kooldioxide in de atmosfeer van de planeet.
Kooldioxide is één van de vier “biomarkers” van een leefbare (hoewel niet persé bewoonde) planeet. De andere drie zijn water, methaan en zuurstof – en nu is zuurstof hiervan de enige waarvan het bestaan in de atmosfeer van een exoplaneet nog aangetoond moet worden. Overigens betekent het voorkomen van één of meerdere van deze biomarkers niet persé dat het om een leefbare planeet gaat. Het zijn vooral de verhoudingen tussen deze vier biomarkers die van belang zijn bij het vaststellen van de levensvatbaarheid van een planeet.
De verhouding van kooldioxide in de atmosfeer van HD 189733 b is overigens vastgesteld op ongeveer 0,00001 deeltjes op 1 waterstofdeeltje (waterstof is het meest voorkomende element in vrijwel alle gasplaneten). Deze verhouding is zeker geen aanwijzing voor een levensondersteunende atmosfeer - overigens is de temperatuur van deze atmosfeer sowieso veel te hoog voor het bestaan van leven zoals wij dat kennen.
Bron: nature