Menselijk handelen is vaak de directe aanleiding voor het uitsterven van plant- en diersoorten. Dat blijkt uit de nieuwe Rode Lijst van de IUCN. De lijst, die jaarlijks verschijnt, geeft een overzicht van de status van wereldwijd voorkomende plant- en diersoorten. Een groot deel van de wereldwijd bekende amfibieën (30%) en zoogdieren (21%) staat op het punt van uitsterven. Bovendien wordt maar liefst 70% van de onderzochte planten en 37% van de onderzochte zoetwatervissen in meer of mindere mate bedreigd.

In toenemende mate laat de Rode Lijst zien dat diverse plant- en diersoorten in alarmerend tempo afnemen als direct gevolg van menselijk handelen. De Kihansi Spray Toad - een pad die alleen voorkomt in de omgeving van de Kihansi watervallen in Tanzania- staat plots op uitsterven omdat de aanleg van een dam de hoeveelheid water in zijn leefgebied met 90% heeft doen afnemen. De oostelijke Voalavo, een knaagdier afkomstig uit Madagaskar, staat onder druk door de ontbossing van zijn leefgebied ten behoeve van de landbouw. De status van Brown Mudfish uit Nieuw-Zeeland is kwetsbaar omdat 85-90% van zijn moerasachtige leefomgeving droog is gelegd om in ontwikkeling te brengen. Tot slot laten de gevolgen van klimaatverandering zich overal voelen.
 
Van de 47.677 plant- diersoorten op de lijst, worden er momenteel 17.291 met uitsterven bedreigd. 869 soorten zijn al uitgestorven of komen alleen nog voor in gevangenschap. In 2002 spraken wereldleiders in Johannesburg af dat het verlies van biodiversiteit in 2010 significant moest zijn verminderd. Mede daarom is 2010 door de Verenigde Naties uitgeroepen tot het jaar van de biodiversiteit. De nieuwe Rode Lijst toont echter aan dat de ambities uit 2002 bij lange na niet worden gehaald.
 
Roofbouw
‘’De mens zaagt aan zijn eigen stoelpoten. En toch blijven we rustig vergaderen over doelstellingen waarvan we zeker weten dat ze niet worden gehaald. Het uitsterven van soorten, zoals de paling of de tijger die in aantal tot 3200 exemplaren is gedaald, moeten we in groter verband zien. Het is een graadmeter voor de roofbouw die we plegen op deze aarde. De ecologische crisis leidt op den duur ook tot gebrek aan zaken als schoon drinkwater, regen en zuurstof. Zonder ambitieus ecologisch herstelplan verdiept de wereldwijde crisis zich op den duur alleen maar,’’ zegt Johan van de Gronden, directeur Wereld Natuur Fonds (WNF).
 
Niet alleen overheden en bedrijven kunnen bijdragen aan het behoud van biodiversiteit. Ook schijnbaar kleine beslissingen van individuele consumenten dragen bij aan een leefbare aarde: vier vakantie in eigen land, eet een dagje geen vlees, koop houten tuinmeubelen met het FSC-keurmerk en leg een verantwoord gevangen visje op de barbecue.