Ook mensen met een gedegen opleiding en een goede baan staan opeens op straat en hebben de grootste moeite de eindjes aan elkaar te knopen. Accountant Eleanor uit Burtonsville (Maryland) had een goede baan en verdiende 120.000 dollar per jaar in de makelaardij. Na haar ontslag, anderhalve maand geleden, moet ze nu opeens rond zien te komen van een werkloosheidsuitkering van 1440 dollar per maand. Dat is niet genoeg om de hypotheek van 3500 dollar per maand te betalen.

Haar ziektekostenverzekering is tegelijk met de baan verloren gegaan. “Ik ben absoluut niet in kerststemming”, verzucht ze. Ze heeft geen man, wel twee kinderen van 12 en 14 jaar. Op alles is al bezuinigd. Minder eten op tafel en geen feestaankopen in de decembermaand. Thuis staat de verwarming al zo laag mogelijk en het licht gaat alleen nog aan als het echt nodig is.

Werkloosheidsuitkering

Vooruitkijken durft ze niet. Een werkloosheidsuitkering duurt doorgaans maar een paar maanden. Ze is dan ook bang haar huis te verliezen. “Ik ben heel, heel bezorgd”, aldus Eleanor, die een relatief hoge uitkering geniet. Afhankelijk van onder meer het arbeidsverleden krijgt een werkloze in de staat Maryland minimaal 25 dollar en maximaal 380 dollar per week.

Mensen die in Amerika werkloos raken, kunnen aanspraak maken op een uitkering. De regels voor deze bijstand verschillen van staat tot staat, maar over het algemeen heeft iemand maar zes maanden recht op een uitkering. De federale overheid heeft de duur van deze regeling onlangs verlengd met een paar maanden, waardoor het nu mogelijk is bijstand te krijgen tot bijna een jaar na ontslag. In staten waar het werkloosheidscijfer al drie maanden boven de zes procent ligt, is de regeling iets soepeler.

Lege handen

Maar als de uitkeringstermijn voorbij is, staat de werkloze letterlijk met lege handen. Zoals bijvoorbeeld Henry (62) uit College Park. Hij zit na een lange loopbaan als manager met een jaarsalaris van 72.000 dollar al drie jaar werkloos thuis. Zijn huis is weliswaar afbetaald, maar voor de rest is het sprokkelen. Elke maand krijgt hij voedselbonnen ter waarde van 150 dollar. Hij heeft recht op compensatie voor de gas- en elektriciteitsrekening. Verder leeft hij van het bescheiden loon van z’n vrouw. Om kosten te sparen, heeft Henry telefoon en internet laten afsluiten.

Zoals zo veel Amerikanen hebben ze geen ziektekostenverzekering. “Ik sta aan de rand van de afgrond. Als er nu iets met me gebeurt, ben ik op mezelf aangewezen”, aldus Henry. “Iedereen zegt dat dit het beste land ter wereld is, machtig en rijk”, zegt hij weemoedig. “Ik schaam me om het te zeggen, maar Amerika is een aflopende zaak.”