Tot op de dag van vandaag heeft grootmacht Rusland nog geen vuist weten te maken in de onbemande ruimtevaart richting onze buurplaneet Mars. Het land heeft vanaf de zestiger jaren talloze sondes, om precies te zijn twintig, ontwikkeld voor een reis naar de rode planeet, maar geen van hen wist de vierde planeet van het zonnestelsel met succes te bereiken of na aankomst radiocontact te maken met het aardoppervlak. Maar daar willen de Russen gauw verandering in gaan brengen en wel met één van de meest ambitieuze onbemande missies ooit. Niet alleen moeten er bodemmonsters van Phobos naar de aarde worden verscheept, ook zullen er talloze kleine organismen aan boord zijn van het vaartuig dat in oktober zal vertrekken.

De reis gaat dit echter niet direct naar Mars; diens maan Phobos is dit keer het doel, de grootste van het tweetal satellieten dat de planeet omcirkelt en één van de meest raadselachtige objecten om ons heen. De aardappelvormige rots, waarvan het vermoeden bestaat dat het in het verre verleden onder invloed van de aantrekkingskracht van Mars in een baan om de planeet is gaan draaien, kan ons niet alleen mogelijk iets leren over het ontstaan van de planeten en de rol die asteroïden hebben gespeeld in dat proces, maar kan in de toekomst tevens van pas komen in de bemande ruimtevaart richting de rode planeet. De afstand tussen het object en onze buurplaneet wordt namelijk steeds kleiner en aangezien het altijd met dezelfde kant naar Mars gericht staat, kan het in de toekomst als een soort ‘uitkijktoren’ gaan fungeren.

Als men op schema blijft zal over een jaar een ruimtesonde bij de rode planeet arriveren die vergezeld zal worden door de satelliet Yinghou-1, welke van Chinese makelij is. Het laatstgenoemde vaartuig zal vervolgens onderzoek gaan verrichten naar kenmerken op het Martiaanse oppervlak die duiden op de vroegere aanwezigheid van vloeibaar water op de planeet. Phobos-Grunt zal ook eerst in een baan om de rode planeet gaan draaien, maar het plan is dat het uiteindelijk een landing gaat maken maken op Phobos zelf. De sonde moet bodemmonsters verzamelen die tijdens een ‘flyby’ langs onze planeet in juli 2012 af zullen dalen naar het aardoppervlak. Men hoopt dat deze informatie kunnen verschaffen over de samenstelling van de maan en hoe het precies aan de talloze ‘littekens’ die Phobos’ oppervlak kenmerken is gekomen.

De Russen nemen naast een satelliet een zogeheten bio-container mee aan boord die dertig kleine buizen met aardse levensvormen zal bevatten. Het zal voornamelijk gaan om bacteriën die er bekend om staan dat ze in zeer extreme omstandigheden kunnen overleven. Het project, dat geleid wordt door The Planetary Society in kader van het Living Interplanetary Flight Experiment, moet onderzoekers meer vertellen over de oorsprong en ontwikkeling van het leven op aarde door de organismen bloot te stellen aan ongewone omstandigheden. In totaal zullen tien verschillende soorten levensvormen een landing maken op Phobos.

Het oorspronkelijke plan was dat ook twee Marslanders van het Meteorologisch Instituut van Finland aan boord zouden zijn, maar de ontwikkeling van deze vaartuigen liep vertraging op en dus maken de landers geen deel meer uit van de missie. Rusland zelf ligt op dit moment wèl op schema nu het een overeenkomst met de Europese ruimtevaartorganisatie ESA heeft gesloten over het gebruik van communicatiemiddelen. Zal het ze dan eindelijk gaan lukken om onze buurplaneet succesvol te bereiken?