Niet asteroïden, maar kometen zorgden voor de kraters op de maan

Laatste wijziging: woensdag 29 juli om 15:36, 4807 keer bekeken
 
Groningen, woensdag 29 juli 2009

Niet asteroïden, maar ijzige kometen hebben zo’n 3,85 miljard jaar geleden de aarde en de maan gebombardeerd. Dit is aangetoond dankzij een onderzoek naar oude gesteenten uit Groenland. Door deze studie wordt het aannemelijk dat het meeste water op aarde geleverd is door kometen. “We kunnen de kraters op het maanoppervlak met het blote oog zien, maar niemand wist dat deze kraters niet veroorzaakt werden door stenen, maar door ijs”, zegt Uffe Gråe Jørgensen, één van de onderzoekers.

De aarde en de maan zijn zo’n 4,5 miljard jaar geleden ontstaan, maar alle kraters op de maan dateren van een latere periode, de ‘Late Heavy Bombardment’, die pas ruim een half miljard jaar later plaatsvond. Toen botste zo’n honderd miljoen miljard ton steen en ijs op het maanoppervlak. De aarde werd op het zelfde tijdstip ook gebombardeerd door het puin, maar door de tektoniek van de aardplaten zijn deze sporen gewist.

Om uit te vinden of de asteroïden of de kometen de voornaamste boosdoeners waren voor het bombardement, werd het iridiumgehalte in de gesteenten gemeten. Iridium is een zeldzaam element op het aardoppervlak, want het element bond zich direct met ijzer en zakte toen naar de kern van de aarde nadat de planeet was gevormd. Maar iridium komt relatief vaak voor in meteorieten en kometen.

De onderzoekers vergeleken de hoeveelheid iridium dat asteroïden bevatten op de aarde en de maan met de hoeveelheid van kometen. Omdat kometen meer vluchtige elementen hebben en een hogere inslagsnelheid als gevolg van hun langgerekte banen rond de zon, zouden zij grote pluimen veroorzaken wat leidt dat meer iridium het heelal in gaat dan bij asteroïdenslagen. De onderzoekers verwachten dat bij een asteroïdeinslag een iridiumhoeveelheid van 18.000 en 10.000 deeltjes per triljoen in gesteenten op aarde en de maan komt, terwijl er bij een komeetinslag een hoeveelheid van 130 en 10 achterblijft.

Oude maanstenen die tijdens de Apollo-missies zijn meegenomen hebben bewezen dat de iridiumhoeveelheid op de maan 10 deeltjes per triljoen of minder bedroeg. Om de hoeveelheid op aarde te vinden hebben de onderzoekers de oudste gesteenten van Groenland gebruikt, die een leeftijd van 3,8 miljard jaar hebben, en vroegen een Japans laboratorium om de hoeveelheden nauwkeurig te bepalen. Deze onderzoekers kwamen op een hoeveelheid van 150 delen per triljoen uit. Dit suggereert dat kometen, eerder dan asteroïden, het bombardement op de aarde en maan hebben veroorzaakt.



Bron: astroversum.nl