Deze week komen de Europese regeringsleiders bij elkaar en zullen ze praten over het Ierse ‘nee’ tegen het Verdrag van Lissabon. Zij zullen proberen de Ieren gerust te stellen. Ze zullen zeggen dat de Ierse bezwaren worden weggenomen, zodat er bij het tweede referendum in het najaar een ‘ja’ uitkomt.

De zorgen bij de Ierse bevolking gaan over de dreigende Europese invloed op belastingen, abortus, sociale voorzieningen en neutraliteit ten tijde van oorlog. Ierland is namelijk anders dan de meeste Europese landen geen lid van de NAVO. Zij kan daarom niet worden gedwongen militair bij te springen in geval van oorlog. Op grond van het Verdrag van Lissabon moet dit echter wel. Het is dus niet raar dat de Ieren vrezen dat het Verdrag van Lissabon de neutraliteit van dat land aantast.

Bij de voorbereiding van deze Europese top vroeg ik premier Balkenende hoe het nu precies zit. Wat gaat de Ieren toegezegd worden om hen over de streep te trekken? Balkenende zei dat de Ierse regering ermee heeft ingestemd dat ‘alle garanties in overeenstemming met het Lissabonverdrag zullen zijn.’ Mijn klomp brak. Dit houdt namelijk in dat de Ieren geen uitzonderingspositie krijgen op onderdelen van het verdrag zoals bijvoorbeeld met de Britten is gebeurd. De eis van de overige lidstaten is namelijk: geen speciale status voor Ierland wat betreft de neutraliteitskwestie.

Zouden de Ieren daar genoegen mee nemen? En wie gaat ze dit vertellen? Vast niet de Ierse premier Cowen. Hij geldt als een groot voorstander van het verdrag en wil niet dat zijn land een uitzonderingspositie inneemt. Bovendien zullen veel regeringsleiders boos zijn op Cowen als hij er geen ‘ja’ uitsleept.

De Ierse vredesbeweging heeft de SP gevraagd een handje te helpen bij de campagne tegen het Verdrag van Lissabon. Normaal gesproken vind ik dat je daar terughoudend in moet zijn omdat het uitgangspunt moet zijn dat de Ieren hun eigen strijd voeren. Nu Europa echter veel geld beschikbaar heeft gesteld voor een propagandacampagne voor een Iers ‘ja’ en de Ieren bovendien door de Europese regeringsleiders voor het lapje dreigen te worden gehouden, ligt de zaak anders. Daarom ga ik in september op verzoek van de Ierse vredesbeweging spreken over het Nederlandse ‘nee’ en het geweigerde referendum. Omdat de Ieren de enigen zijn die het verdrag nog kunnen tegenhouden, is dat ook in ons belang.

Hun strijd, onze strijd: internationale solidariteit!