UXBRIDGE, 4 juni 2009 (IPS) - Wetenschappers werken aan een enorme, virtuele “macroscoop”, een interactief kruispunt voor alle bestaande kennis van het leven op aarde.

Het is nauwelijks voor te stellen: een satellietbeeld van het Amazonewoud waarbij men met één muisklik inzoomt op wat er leeft in een bepaald deel van het woud aan bomen en planten, aan zoogdieren, vogels en insecten. Nog enkele muisklikken later kan men het dna van de microbes in de insecten weergeven.

Toch is dat wat wetenschappers willen bereiken met de “macroscoop van het leven” op de planeet aarde. In de meeste gevallen bestaat de informatie over het leven in de Amazone al, met gegevens over habitats en dna. Maar ze is verspreid over de hele wereld in stoffige museumkelders, labo’s, bibliotheken en honderden elektronische databases.

Deze week starten wetenschappers een tien jaar durend project om al die kennis over biodiversiteit te verzamelen in één online interactief systeem. “Een macroscoop is iets tussen een microscoop en een telescoop”, zegt David Schindel van het Consortium for the Barcode of Life (CBOL). “Het is enkel via een globaal, geïntegreerd systeem dat we antwoorden kunnen vinden voor de grote vragen van dit tijdperk.”

De wetenschappers denken daarbij onder meer aan de vraag waarom er zoveel verschillende soorten levende wezens zijn en hoe we er als mensheid mee kunnen samenleven zonder ecosystemen te vernielen.

Het systeem zal ook een enorme informatiebron zijn voor iedereen die vragen heeft, over een onbekend insect in de tuin of over het ecosysteem in een wildpark in de buurt.

De conferentie rond e-Biosphere, zoals het project officieel zal heten, vindt deze week plaats in Londen. “We creëren een virtueel observatorium voor de biodiversiteit in de wereld waar observaties, gegevens, experimentele resultaten en ingewikkelde modellen opgevraagd kunnen worden door alle lagen van de biodiversiteit heen, van genen tot ecosystemen”, zegt James Edwards, directeur van de Enceclopedie van het Leven. “De impact van dergelijke informatie wordt veel groter als alles bijeengebracht wordt en toegankelijk gemaakt wordt via het web.”

Miljard dossiers
De e-Biosphere wordt ook erg belangrijk voor ontwikkelingslanden omdat een groot deel van de data over hun eigen ecosystemen in stoffige archieven in de ontwikkelde landen ligt.

Edwards schat dat er een miljard dossiers zijn over de levende wezens op aarde. De Global Biodiversity Information Facility in Kopenhagen heeft er al 170 miljoen verzameld, en de rest van de data ligt te wachten tot hij gedigitaliseerd wordt.

Een groot deel van de gegevens is afkomstig van niet-wetenschappers, boeren, vissers, vogelliefhebbers en amateurbiologen. Ze hebben een schat aan informatie verzameld over wanneer bloemen bloeien, of welke vlinders voorkomen in een bepaald gebied. “De analyse van die data zal extreem belangrijk zijn bij het begrijpen van de impact van de klimaatverandering en andere historische veranderingen”, zegt Edwards.

Toepassingen
De wetenschappers zien een waaier van toepassingen, waaronder de snelle detectie van schadelijke uitheemse soorten, die miljarden dollars aan oogsten kan redden.

Andere toepassingen zijn de snelle opsporing van virussen die afkomstig zijn van dieren, de identificatie van planten die ongevoelig zijn voor droogte of het bestuderen van de visbestanden.

Ook de consument kan veel kennis halen uit het systeem. Zo kan hij uitvissen waar een bepaalde hout- of vissoort in de supermarkt vandaan komt.