De Hubble-ruimtetelescoop heeft een collectie van uiterst vreemde witte dwergen ontdekt in een nabije bolvormige sterrenhoop. Het gaat om een verzameling van 24 witte dwergen (waarvan 18 nieuwe ontdekkingen) in NGC 6397, een relatief nabije bolhoop op een afstand van 7200 lichtjaar. Hoewel dit soort "dode" sterren bepaald niet zeldzaam zijn (iedere zonachtige ster zal ooit een witte dwerg achterlaten), is de collectie in kwestie uniek in zijn soort. Het zijn allemaal zeer kleine witte dwergen, met een zeer bijzondere samenstelling.



De witte dwergen in NGC 6397 bestaan vooral uit helium. Dat is opmerkelijk, aangezien de meeste witte dwergen vooral uit koolstof en zuurstof bestaan (hoewel de zwaarste witte dwergen ook neon en magnesium kunnen bevatten). Daarnaast zijn de witte dwergen in NGC 6397 klein, nog kleiner dan de meeste witte dwergen. Hoe is deze dichte verzameling van afwijkende sterren tot stand gekomen? Het blijkt dat ze slachtoffer zijn van een kosmische overval, waarbij ze van hun materiaal beroofd zijn.

Witte dwergen met een heliumkern wegen slechts de helft van normale witte dwergen, maar worden bij NGC 6397 geconcentreerd aangetroffen in het centrum van de cluster. Met dergelijke lage massa's zouden witte dwergen met een heliumkern kriskras door de cluster verspreid moeten zijn, althans volgens de theorie. Het feit dat we ze slechts aantreffen in de centrale delen suggereert dat ze zware begeleiders moeten hebben - partnersterren die de witte dwergen verankeren in het centrum van de cluster.

Nu blijkt uit recent onderzoek dat deze begeleidende sterren een grote rol gespeeld hebben in de evolutie van de witte dwergen. Witte dwergen vormen het eindproduct van zonachtige sterren die door hun brandstof heen geraken en hierbij hun buitenste lagen gaan afwerpen, waaruit vervolgens een kleurrijke planetaire nevel gevormd zal worden. In de kern van zo'n nevel zal uiteindelijk een witte dwerg zichtbaar worden - de compacte kern van de ster, nagloeiend van de restwarmte, maar niet meer in staat om zelf energie te produceren. Voordat dit alles gebeurd, zal de oorspronkelijke ster eerst gaan opzwellen tot een rode reus (hetgeen over 4 tot 5 miljard jaar onze zon zal overkomen).

Als zo'n rode reus een partner heeft (hetgeen bij de 24 dwergen uit de studie het geval schijnt te zijn), dan zal deze de buitenste lagen van de opgepompte reus gaan wegstrippen (indien de onderlinge afstand kort genoeg is). Hierbij zal de evolutie van de reus ernstig verstoord worden. Naarmate de reus steeds meer massa zal verliezen, zal deze nooit de kans krijgen om helium te fuseren en steeds zwaardere elementen (zoals koolstof en zuurstof) te vormen. In plaats daarvan wordt helium het belangrijkste bestanddeel van deze kleiner-dan-gebruikelijke witte dwergen

Originele bron : Bron: Universe Today